Prawo spadkowe w praktyce

Prawo spadkowe jest skomplikowane. Dochodzenie wierzytelności też nie jest prostą sprawą.

A co dopiero gdy obie te kwestie spotkają się w jednej sprawie?

A tak się czasami zdarza… i bohater  dzisiejszej historii sam się o tym przekonał.

Zenon Nowak był przedsiębiorcą i prowadził swoją firmę. Zdarzało mu się robić interesy z Mieczysławem Kowalskim. Współpraca układała się różnie.

Czasem p. Mieczysław płacił zgodnie z umową, a czasem nie bardzo. W końcu jak nie zapłacił dość dużej sumki i nie zareagował na wezwanie do zapłaty, p. Zenon postanowił wystąpić do sądu, aby sąd w wyroku zasądził pieniądze od niesolidnego dłużnika. Postępowanie potoczyło się dość szybko i p. Zenon uzyskał korzystny dla siebie wyrok. Wystąpił oczywiście o klauzulę wykonalności i w tej już – jakże korzystnej dla niego sytuacji postanowił jeszcze raz poprosić p. Mieczysława o zrobienie przelewu.

W dalszym ciągu jednak – pomimo obietnic ze strony p. Mieczysława – po pieniądzach nie było nawet śladu.

W takiej sytuacji nieco już rozzłoszczony p. Zenon postanowił poprosić o pomoc komornika.

I już miał składać papiery w kancelarii komorniczej, gdy dowiedział się, że… p. Mieczysław zginął w wypadku.

Pana Zenona ta wiadomość dość mocno zmartwiła. Oczywiście, pomijając fakt, iż kiedyś tam w przeszłości  utrzymywali przyjazne relacje p. Zenon zaczął się poważnie martwić co teraz będzie z jego należnością…  P. Zenon nie miał wiedzy czy jego dawny kontrahent napisał jakiś testament.

Przecież nie pójdzie teraz do komornika z wyrokiem nakazującym zapłatę p. Mieczysławowi gdyż ten umarł.

P.Zenon wpadł na dobry pomysł i postanowił zapytać prawnika.

Zenon „otworzył więc Internet” i … miał szczęście, bo trafił na dobry blog prawniczy o dochodzeniu wierzytelności.

Na pytania takiego nieco zagubionego wierzyciela odpowiada dziś radca prawny Leszek Bloch prowadzący autorskiego bloga dla wierzycieli: www.leszekbloch.pl

Co w tej sytuacji można zrobić? Co z wyrokiem,  zgodnie z którym ktoś, kto niedawno zmarł miał mi zapłacić spore pieniądze?

Jeśli dłużnik zmarł po wyroku a przed wszczęciem egzekucji pozostaje dochodzenie zapłaty od spadkobierców dłużnika. Jednak możliwość prowadzenia egzekucji wobec spadkobierców nie otwiera się automatycznie wraz ze śmiercią dłużnika.

Czy musi być postępowanie spadkowe?

Jeśli mówimy o postępowaniu przed sądem to nie zawsze jest warunkiem koniecznym z uwagi na możliwość sporządzania przez notariuszy tzw. „aktów poświadczenia dziedziczenia” jednakże sporządzenie takiego aktu nie zawsze będzie możliwe.

Skąd można się dowiedzieć czy było prowadzone postępowanie spadkowe lub czy zostało sporządzone notarialne poświadczenie dziedziczenia?

Informację o tym, czy toczyło się lub czy trwa sądowe postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po danej osobie można uzyskać w sądzie.

Informacje o tym czy został sporządzony notarialny akt poświadczenia dziedziczenia można uzyskać z Rejestru Aktów Poświadczenia Dziedziczenia. Informacje ww. są dostępne jest dla wszystkich obywateli.

Czy każdy może się dowiedzieć kto jest spadkobiercą?

Informacje o tym kto jest spadkobiercą nie są dostępne dla każdego a jedynie dla osób które wykażą swój interes w ich pozyskaniu. Należy o nie wystąpić do właściwego sądu/notariusza.

I co jeśli są to małoletnie dzieci które nie mają żadnego majątku?

Małoletniość czy brak majątku nie są przeszkodą do bycia spadkobiercą czy  stwierdzenia nabycia spadku. Małoletnie dzieci reprezentowane są zwykle przez przedstawiciela ustawowego w osobie drugiego rodzica ewentualnie innej osoby, prawnego opiekuna np. babci, dziadka. W sytuacji dziedziczenia przez małoletniego mogą pojawić się jednak problemy natury proceduralnej, dotyczące na przykład działu spadku.

A co w przypadku gdy nikt ze spadkobierców nie wystąpi o stwierdzenie nabycia spadku?

Postępowanie takie może wszcząć przed sądem osoba mająca w tym interes – a zatem także wierzyciel.

Kto powinien w takim przypadku wskazać spadkobierców?

Inicjator postępowania o stwierdzenie nabycia spadku tj. wnioskodawca.

Uświadomiłem sobie właśnie, jak mało jednak wiedziałem o kontrahencie … zmartwił się p. Zenon i pytał dalej…

Jak już będzie wiadomo, kto jest spadkobiercą, to jak mam od tych całych spadkobierców coś wyegzekwować (bo sami to raczej oni nie zapłacą niestety) jak w treści wyroku wyraźnie pisze, że sąd zasądził od p. Mieczysława?Przecież nie pójdę z tym wyrokiem do komornika?

Wyrok zasądzający od dłużnika który zmarł jak i ustalenie spadkobierców to jeszcze za mało aby komornik prowadził wobec nich egzekucję. Komornik będzie w tym przypadku prowadził egzekucję jedynie na podstawie prawomocnego orzeczenia sądowego uprawniającego do prowadzenia egzekucji wobec spadkobierców. Trzeba też pamiętać że do egzekucji ze spadku konieczny jest – aż do działu spadku – tytuł egzekucyjny przeciwko wszystkim spadkobiercom.

c.d.n