Prawo spadkowe w praktyce
czyli wszystko co trzeba wiedzieć o dziedziczeniu i sukcesji
Jestem adwokatem. Od wielu lat prowadzę przed sądami sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, dział spadku oraz o zachowek.
Uczę też jak w przemyślany i świadomy sposób przekazać majątek następcom.
Lubię takie sprawy – każda taka sprawa to inna historia – a ja wiem, że mogę pomóc konkretnym osobom. Możesz więc mi zaufać: myślę, iż będę w stanie pomóc także Tobie.
Każdego dnia udzielam porad prawnych – zarówno w siedzibie kancelarii we Wrocławiu, jak i online.
Potrzebujesz porady w zakresie prawa spadkowego?
Po prostu napisz do mnie wiadomość.
Upoważnienie do konta rodzica a dziedziczenie
Upoważnienie do konta w banku a dziedziczenie – jak myślisz: czy ta osoba z rodzeństwa, która ma upoważnienie do konta mamy czy taty dostanie pieniądze znajdujące się na tym koncie? W sensie czy pieniądze znajdujące się na koncie rodzica staną się automatycznie własnością osoby, która ma upoważnienie? Myślałeś może, że tak jest? No to nie, nic z tych rzeczy. Jest zupełnie inaczej.
Jeśli kiedyś chciałeś wiedzieć, czy upoważnienie do konta rodzica wiąże się z jakimiś „przywilejami” co do przyznania tych środków w sytuacji gdy rodzic umrze: odpowiedź brzmi: nie.
Upoważnienie do konta ma zupełnie inną funkcję. Nie jest tak, iż temu kto ma upoważnienie należą się „z automatu” pieniądze z rachunku bankowego.
Takie upoważnienie wygasa wraz ze śmiercią spadkodawcy.
W ogóle dziedziczenie pieniędzy budzi wątpliwości. Mogłoby się wydawać, że to dość prosta kwestia, ale wcale tak nie jest. Pieniądze w gotówce, pieniądze na kontach bankowych, rachunki wspólne, dyspozycja na wypadek śmierci… A to przecież nie wszystko.
Ale faktycznie taka sytuacja budzi pewne wątpliwości. Np. co w sytuacji gdy taki upoważniony brat czy siostra po prostu od razu po śmierci rodzica „weźmie” sobie te pieniądze? Czy da się coś jeszcze zrobić? Czy jak już pieniędzy na koncie nie będzie to „po herbacie”? Jak myślisz? No i co gdy pieniądze zostały pobrane z konta np. na kilka dni przed śmiercią rodzica?
Daj znać w komentarzach, a ja wkrótce wrócę z odpowiedzią.
A jeśli potrzebujesz mojej pomocy w sprawie spadkowej: napisz do mnie wiadomość!
Mity o prawie spadkowym #2
Mity o prawie spadkowym: wystarczy intercyza, aby małżonek po Tobie nie dziedziczył? Jak myślisz?
Myślałeś, że jak macie rozdzielność majątkową, to małżonek będzie także wyłączony od dziedziczenia? No to nie, tak to nie działa. Nie temu służy rozdzielność majątkowa. Jeśli słyszałeś kiedyś coś takiego, to jest to kolejny z mitów o prawie spadkowym.
Małżonek jest spadkobiercą ustawowym. Ustrój majątkowy nie ma znaczenia jeśli chodzi o dziedziczenie. Niezależnie od tego, jaki ustrój majątkowy macie w swoim małżeństwie: małżonek jest spadkobiercą ustawowym.
Wiedziałeś o tym, czy może ta informacja całkowicie burzy stan świadomości prawnej?
Dziedziczenie przez małżonka, jak była rozdzielność majątkowa?
Wiele razy miałam do czynienia z taką sytuacją: małżonkowie od dawna nie mieszkają razem, wiele lat temu zdecydowali się na rozdzielność majątkową, z jakiegoś powodu nigdy się nie rozwiedli, może nawet byli w nowych, nieformalnych związkach.
Słyszałeś kiedyś o takich sytuacjach? A może sam znasz kogoś takiego?
I tak, małżonkowie po podpisaniu intercyzy żyli sobie w przekonaniu, iż dopełnili wszelkich formalności i nie będzie już żadnych problemów. Ale czy aby na pewno? Wszystko było w sumie całkiem w porządku aż do śmierci jednego z małżonków. Bo jednak okazało się, iż to że rozdzielność załatwia wszelkie problemy i nic już nie trzeba robić to zwykły mit, a prawda jest zupełnie inna.
Małżonek jest spadkobierca ustawowym. Chcesz, aby było inaczej? Może być inaczej! Tylko trzeba podjąć dalsze działania, inne niż podpisanie umowy o rozdzielności majątkowej.
Wiesz już o czym mówię? Tak, o napisaniu przemyślanego testamentu. I o planowaniu spadkowym w ogóle. Testament to chyba najbardziej znane z narzędzi. Bo chyba każdy o tym słyszał, prawda? Tylko niestety: nie każdy taki testament napisał.
Tak, są jeszcze inne narzędzia, jakie przewiduje prawo spadkowe jak choćby zrzeczenie się dziedziczenia. Ale to temat na osobny wpis.
W tym wpisie mówię o tym, iż ustanowienie rozdzielności nie ma wpływu na porządek dziedziczenia ustawowego.
Oczywiście: testament zawsze można zmienić albo w ogóle odwołać.
Czy rozdzielność w ogóle nie ma znaczenia? Ma pewne znaczenie jeśli chodzi o to, co będzie wchodzić w skład spadku po małżonku. Ale dalej ten małżonek jest spadkobiercą ustawowym.
Sprawa rozdzielności i w ogóle ustrojów majątkowych jest dość złożona, piszę o tym na moim drugim blogu o prawie rodzinnym.
Prawo rodzinne i prawo spadkowe są ze sobą nierozerwalnie połączone. Warto wiedzieć, jak to działa w praktyce.
Wiedziałeś o tym, o czym opowiadam w tym wpisie? Masz swoje przemyślenia? Podziel się nimi w komentarzach.
A jeśli potrzebujesz mojej pomocy: napisz do mnie wiadomość!
Skąd mam wiedzieć, kto był właścicielem domu czy mieszkania?
Skąd można dowiedzieć się, kto był właścicielem domu lub mieszkania? To dość istotne w sytuacji gdy np. chcesz wnieść sprawę o dział spadku albo o zachowek. Myślisz, że to Twój niedawno zmarły krewny był jedynym właścicielem nieruchomości?
Może tak jest, ale… może ten krewny pozostawał w związku małżeńskim i nieruchomość stanowiła wspólny majątek tego krewnego i jego męża lub żony?
A może ten krewny wcale nie był już właścicielem, ponieważ podarował tę nieruchomość komuś z rodziny? Jeśli tak było, to nie był już jej właścicielem – tak więc nieruchomość nie mogła wejść do masy spadkowej.
Albo… może nie była to umowa darowizny, tylko umowa dożywocia?
Myślisz, że to bez znaczenia, skoro spadkodawca nie był już jej właścicielem? No to nie do końca tak, ma to pewne znaczenie.
W sytuacji gdy są uprawnieni do domagania się zachowku ma to bardzo duże znaczenie. Jeśli była to umowa darowizny: jest duże prawdopodobieństwo, iż taką darowiznę da się doliczyć do masy spadkowej i w związku z tym możliwe będzie wystąpienie o zapłatę zachowku do tego, kto taką darowiznę otrzymał. Gdyby jednak okazało się, że była zawarta umowa dożywocia – niestety raczej zachowku skutecznie domagać się nie da.
Skąd mam wiedzieć, kto był właścicielem domu czy mieszkania?
Tak – dobrze myślisz: tego kto jest właścicielem nieruchomości dowiesz się z księgi wieczystej!
Może pomyślisz: ale ja przecież nie mam dostępu do księgi wieczystej – bo brat czy siostra zabrali wszystkie dokumenty? Nawet jeśli ktoś zabrał wydrukowany odpis księgi wieczystej:
dalej możesz zapoznać się z jej treścią! treścią księgi wieczystej możesz zapoznać się online, bez ponoszenia kosztów. Czyli: szybko i za darmo – zapewne właśnie tak jak lubisz. tak, jasne, trzeba znać numer księgi wieczystej, ale taką informację także da się ustalić.
Wiesz, czego jeszcze możesz dowiedzieć się po analizie księgi wieczystej? Wiesz, jakie zapisy możesz znaleźć w dziale III i IV księgi wieczystej?
I jaki to ma związek z prawem spadkowym i dziedziczeniem? Napisz w komentarzach.
A jeśli potrzebujesz mojej pomocy w sprawie spadkowej: napisz do mnie wiadomość!
Mity o prawie spadkowym #1
Krótkie wpisy cieszą się sporą popularnością, tak więc… będzie seria krótkich wpisów, takich do przeczytania dosłownie w dwie minuty.
I seria ta będzie dotyczyć popularnych mitów dotyczących prawa spadkowego (bo też właśnie o prawie spadkowym jest ten blog)
Mity o prawie spadkowym #1
Powszechne wydaje się być przekonanie, że zawsze ważny może być tylko jeden testament.
Ale czy tak jest naprawdę? Może myślałeś, że tak jest – no bo jak nabycie spadku mogłoby nastąpić na podstawie dwóch lub trzech testamentów? I w sumie rozumiem takie podejście, ale: prawo spadkowe przewiduje wiele różnych możliwości. Zanim jednak o tych możliwościach: w testamencie można po prostu wskazać jednego spadkobiercę i już. Można napisać taki bardzo prosty testament- wskazać, iż jako spadkobiercę do całości spadku powołuję mojego syna/ brata/ partnerkę.
Testament można też zawsze zmienić.
I jeśli w pierwszym testamencie wskażesz jako spadkobiercę brata, ale później spotkasz miłość swojego życia i napiszesz kolejny testament, w którym to właśnie ją wskażesz jako spadkobiercę: ważny będzie ten ostatni testament. Dlatego tak ważne jest zamieszczanie dat w treści testamentu. No i oczywiście testament musi spełniać wszystkie wymogi, jakie przewidują przepisy prawa spadkowego – przede wszystkim być napisany w całości odręcznie lub mieć formę notarialną.
Testament to nie tylko powołanie spadkobiercy!
Ale wracając do tematu. Testament to nie tylko powołanie jednego czy dwóch spadkobierców. W testamencie można np. zamieścić zapis windykacyjny. Wiesz, czym jest zapis windykacyjny? Tak, to przekazanie konkretnej rzeczy dla konkretnej osoby. Np. jeśli chcesz przekazać w ramach testamentu samochód dla brata, biżuterię dla siostry i obraz znanego malarza dla cioci. Pamiętaj tylko, że w takiej sytuacji testament musi mieć formę notarialną. Może być więc kilka testamentów, a w tych testamentach zapisy windykacyjne na rzecz konkretnych osób.
W testamencie – i tylko w testamencie – można kogoś wydziedziczyć (kogoś czyli spadkobiercę ustawowego: męża, dziecko a w pewnych sytuacjach wnuka czy rodzica).
Zapis windykacyjny i wydziedziczenie to ważne instytucje prawa spadkowego, ale nie jedyne.
Tak więc: testamenty mogą mieć różną treść i nie muszą się wzajemnie wykluczać! Może być kilka różnych testamentów, które wręcz będą się jakoś uzupełniać.
A Ty? Napisałeś już swój testament? Jeśli nie – to dlaczego? Wiesz, jakie możliwości daje testament?
Jest coś, co powstrzymuje Ciebie przed napisaniem testamentu?
Jeśli chciałeś to zrobić, ale nie bardzo wiesz jak: napisz do mnie wiadomość. Myślę, iż będę w stanie Ci pomóc.
Czy można wydziedziczyć rodzeństwo?
To będzie krótki wpis, tak więc odpowiem od razu: Nie można! Jesteś zdziwiony odpowiedzią? A wiesz, co konkretnie oznacza wydziedziczenie i na czym polega?
O wydziedziczeniu pisałam już wiele razy. Ale wciąż dostaję o to wiele pytań.
czy można wydziedziczyć rodzeństwo?
czy w testamencie mogę wydziedziczyć brata lub siostrę? Nie – nie możesz. Rodzeństwo możesz po prostu pominąć w testamencie, bo nie masz obowiązku aby brata czy siostrę w testamencie uwzględnić.
Pominięcie w testamencie to nie jest wydziedziczenie. Wydziedziczyć to pozbawić kogoś – czyli spadkobiercę ustawowego możliwości domagania się zachowku.
Tak, o samym zachowku były dziesiątki artykułów i będzie wiele kolejnych.
Ale ponieważ to blog o prawie spadkowym w praktyce: będzie teraz praktycznie.
Często osoby, które (jeszcze) nie mają dzieci pytają mnie o to, jak napisać testament. I bardzo słusznie, bo to jedna z wielu sytuacji kiedy trzeba o tym pomyśleć.
Weźmy na przykład taką sytuację: Pan Tadeusz nie ma jeszcze dzieci, ale ma partnerkę z którą prowadzi firmę. jego ojciec już nie żyje, ale pan Tadeusz ma troje rodzeństwa. Czy w tej sytuacji – gdy pan Tadeusz zdecyduje się napisać testament i wskazać jako spadkobiercę swoją partnerkę: powinien wydziedziczyć rodzeństwo? Nie powinien. Nie musi nic w testamencie przeznaczać dla rodzeństwa, ale nie musi rodzeństwa wydziedziczać.
Dlaczego?
Zgodnie z przepisami prawa spadkowego rodzeństwo nie będzie miało prawa do zachowku, gdy pan Tadeusz wskaże jako spadkobiercę inną osobę.
Chcesz zapytać o podstawę prawną? Proszę. To art. 991 kodeksu cywilnego i dalsze.
Zdziwiony? Zaskoczony? A może było to dla Ciebie oczywiste?
Napisz proszę w komentarzach.
A jeśli potrzebujesz mojej pomocy w sprawie o zachowek: napisz do mnie wiadomość!
Jestem adwokatem. Prowadzę kancelarię adwokacką we Wrocławiu. W swojej praktyce zajmuję się sprawami z zakresu prawa spadkowego. Doświadczeniem zdobytym w trakcie aplikacji adwokackiej oraz na salach sądowych dzielę się z Czytelnikami w ramach tego bloga.
Zobacz spis treści
SZUKAJ
Tematy główne
Ważne artykuły
Archiwum wpisów
Zajrzyj na mój drugi blog o prawie rodzinnym
