Prawo spadkowe w praktyce
czyli wszystko co trzeba wiedzieć o dziedziczeniu i sukcesji
Jestem adwokatem. Od wielu lat prowadzę przed sądami sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, dział spadku oraz o zachowek.
Lubię takie sprawy – każda taka sprawa to inna historia – a ja wiem, że mogę pomóc konkretnym osobom.
Możesz więc mi zaufać: myślę, iż będę w stanie pomóc także Tobie.
Każdego dnia udzielam porad prawnych osobom takim jak Ty – zarówno w siedzibie kancelarii we Wrocławiu, jak i online.
Potrzebujesz porady w zakresie prawa spadkowego?
Po prostu napisz do mnie wiadomość.
Google a prawo spadkowe, czyli co chcieli wiedzieć Internauci.
Jak powszechnie wiadomo, ludzie w trudnych sprawach szukają pomocy u tzw. Mecenasa Google.
Nie zawsze jest to najlepszy pomysł.
Postanowiłam więc Mec. Google (a także tym, którzy pytają) troszkę pomóc.
Pytań jest bardzo dużo. To te, które pojawiają się dość często.
Więc będą kolejne wpisy z tej serii. Postaram się, aby taki wpis był raz w miesiącu.
Propozycje swoich pytań możesz zostawić w komentarzach.
A teraz już pytania i odpowiedzi:
Mama będąc właścicielem sprzedała dom, czy mogła?
Miała prawo. Właściciel może dowolnie dysponować swoją własnością.
Dziecko niepełnoletnie dziedziczy mieszkanie?
Dziecko może dziedziczyć. Mieszkanie także. Ale nie może samodzielnie sprzedać.
Zresztą Ty jako rodzic bez zgody sądu opiekuńczego też nie bardzo.
Mieszkam na (drugim) końcu Polski jak dowiem się o treści postanowienia o nabyciu spadku?
Tzn. nie byłeś na rozprawie, nie możesz zapytać nikogo z pozostałych uczestników, a nie wiesz „co zrobił sąd”? Możesz w takiej sytuacji spróbować zadzwonić do sekretariatu właściwego wydziału.
Możesz też złożyć wniosek o wydanie odpisu prawomocnego postanowienia. Jak złożysz opłacony wniosek, odpis postanowienia dostaniesz na adres zamieszkania.
O ile postanowienie to jest prawomocne. Problem może być wtedy, jeśli chcesz to postanowienie zaskarżyć. Bo tu już obowiązują konkretne terminy.
Przepisanie domu na żonę uchroni ślubne dzieci przed spłata zachowku nieślubnym?
I znowu pytanie co masz na myśli mówiąc o „przepisaniu”?
Bo jeśli myślisz o umowie darowizny, to prawdopodobnie nie.
Ale rada jest taka : nie kombinuj, bo możesz narazić tę żonę czy dziecko na większy problem.
Każda sytuacja jest inna. Porada prawna nie kosztuje tak dużo, sporządzenie testamentu u notariusza też nie, a będziesz mieć pewność, że to rozwiązanie jest w danej sytuacji najlepsze.
Wiesz, jak napisać testament? Bo pisać testamenty też trzeba umieć…
Możesz oczywiście pójść do kancelarii notarialnej, notariusz doradzi i sporządzi akt notarialny.
Ale dziś nie o tym.
Bo możesz także wziąć kartkę papieru i długopis i testament napisać własnoręcznie sam.
I taki testament będzie też ważny.
Tylko czy na pewno wiesz wszystko, co powinieneś wiedzieć?
Jeśli zamierzałeś na tej kartce papieru napisać coś takiego: „ja Zenon Nowak rozporządzam moim majątkiem na wypadek śmierci w taki sposób, iż córce przeznaczam mieszkanie, synowi działkę pod miastem, cioci Helence domek letniskowy, a wujkowi Kaziowi garaż i samochód” to wierz mi – nie jest to najlepszy pomysł.
Możesz przypadkiem zrobić spadkobiercom pewien (i to w sumie niemały) kłopot.
Pół biedy, jeśli wszyscy się lubią i szanują i będą chcieli Twoją ostatnią wolę uszanować.
Ale – jak wiadomo – różnie to w życiu bywa.
Akt poświadczenia dziedziczenia czyli nabycie spadku u notariusza
Zawsze można wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku. Naprawdę- nawet po wielu latach. Ale… warto wiedzieć, iż czasem dobrym rozwiązaniem może być „załatwienie” sprawy spadkowej w kancelarii notarialnej.
Notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia. (co dokładnie zawiera taki dokument, dowiesz się z art. 95f ustawy Prawo o notariacie. A jest tych elementów całkiem sporo.
Takie rozwiązanie ma wiele zalet.
Przede wszystkim nie musisz czekać, aż sąd wyznaczy termin rozprawy, a następnie aż uprawomocni się postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.
Poza tym – w ustawie Prawo o notariacie wprost napisano:
Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Jeśli więc notariusz sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia, nie trzeba będzie już pisać do sądu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.
Będzie można od razu zająć się działem spadku:)
Do notariusza musza jednak wybrać się w tym celu wszyscy spadkobiercy.
No i nie zawsze będzie możliwe sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza.
Nie będzie to możliwe np. wtedy gdy w grę wchodzić będzie testament szczególny (ustny)
Będzie to możliwe, gdy był „zwykły” testament- zarówno w formie aktu notarialnego, jak i holograficzny – czyli bardziej po ludzku mówiąc „zwykły pisemny”.
Tak wprost stanowi ustawa.
Art. 95a. Notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, z wyłączeniem dziedziczenia na podstawie testamentów szczególnych.
Może być też tak, iż był zwykły pisemny testament, ale ktoś ze spadkobierców testament ten kwestionuje np. uważa, iż ze względu na przesłanki wymienione w art. 945 k.c. testament jest nieważny.
Wtedy także raczej nie obejdzie się bez sądu.
Notariusz może sporządzić akt notarialny, gdy spadkobiercy są zgodni i z testamentem się zgadzają- gdy nie ma wątpliwości co do osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku, gdy spadkobierców jest kilku.
W przypadku sporów i konfliktów zostaje sąd. Sąd – inaczej niż notariusz – przeprowadzi postępowanie dowodowe i wyda wyrok.
Warto jednak pamiętać, iż w pewnych sytuacjach zamiast do sądu można wybrać się do kancelarii notarialnej.
Napisałem testament. Czy muszę pokazać go rodzinie?
Nie – nic nie musisz.
To Ty piszesz testament i Twoja „ostatnia wola”.
Ale… może powinieneś?
Nie masz obowiązku, aby testament komuś pokazywać.
W przyszłości rodzina i tak się z jego treścią zapozna. Może w sądzie lub w kancelarii notarialnej.
Tylko może lepszym rozwiązaniem jest, aby zebrać rodzinę i z nią porozmawiać (poinformować o swojej decyzji?)
Prawo spadkowe w pytaniach i odpowiedziach – czyli o co pytają internauci Mecenasa Google?
Czy była żona jako współwłaściciel domu ma prawo do spadku?
Była żona z mocy ustawy nie dziedziczy.
Ale skoro była współwłaścicielką domu, to prawdopodobnie jest nią nadal.
I będzie współwłaścicielką domu wraz ze spadkobiercami byłego męża.
Tak czy inaczej, trzeba się będzie wybrać do notariusza, albo wnosić sprawę do sądu.
Kto ma obowiązek wystąpić z wnioskiem o nabycie spadku?
W sumie obowiązku to nie ma nikt.
O stwierdzenie nabycia spadku mogą wystąpić- co oczywiste- spadkobiercy.
ALE – jak już o tym pisałam – nie tylko oni.
Mogą to zrobić np. wierzyciele.
Czy można zmienić testament?
Tak, jak napisałeś testament i chcesz go zmienić, to możesz to zrobić.
Co zrobić po stwierdzeniu nabycia spadku?
Kilka rzeczy się uzbiera:
Dział spadku (w sądzie lub u notariusza)
Zgłosić w Urzędzie Skarbowym okoliczność nabycia spadku- w ustawowym terminie.
W pewnych sytuacjach niestety zapłacić podatek.
Złożyć (w razie potrzeby) wniosek do Wydziału Ksiąg Wieczystych we właściwym sądzie.
(pewnie to nie wszystko, ale to co najważniejsze)
Ile czasu trwa sprawa spadkowa w sądzie?
Jeśli spadkobiercy są skonfliktowani, to raczej długo…
Dostałam dom w darowiznie czy mąż ma do niego prawo?
(tak dla pewności sprawdź jeszcze raz co jest napisane w akcie notarialnym)
Darowizny stanowią majątek osobisty.
Ale majątek osobisty także podlega dziedziczeniu…
Czy należy się zachowek dzieciom męża, jeśli dom przepisał na mnie?
Rozumiem, iż mowa o dzieciach męża z innego związku?
Pytanie tylko, co rozumiesz pod słowem „przepisał”?
Bo jeśli mówimy o umowie darowizny, to prawdopodobnie tak.
Kto dziedziczy spadek po żonie która nie ma dzieci?
Zakładając, iż nie napisała testamentu?
Mąż. Ale nie sam. Razem z jej rodzicami. Albo rodzeństwem.
Co gdy dwóch spadkobierców chce sprzedać dom, a trzeci sie nie zgadza?
To jest problem. Może tym dwóm uda się tego jednego przekonać?
Jeśli nie, prawdopodobnie trzeba będzie złożyć w sądzie wniosek.
Brat dostał od matki darowiznę, tzn. mieszkanie- czy mam tez do niego prawo jako siostra?
Jak dostał darowiznę, to jest jego. Raczej tego już nie zmienisz. Ale kiedyś w przyszłości może być aktualna kwestia zachowku.
Jestem adwokatem. Prowadzę kancelarię adwokacką we Wrocławiu. W swojej praktyce zajmuję się sprawami z zakresu prawa spadkowego. Doświadczeniem zdobytym w trakcie aplikacji adwokackiej oraz na salach sądowych dzielę się z Czytelnikami w ramach tego bloga.
Zobacz spis treści
SZUKAJ
Tematy główne
Ważne artykuły
Archiwum wpisów
Zajrzyj na mój drugi blog o prawie rodzinnym
