Prawo spadkowe w praktyce
czyli wszystko co trzeba wiedzieć o dziedziczeniu i sukcesji
Jestem adwokatem. Od wielu lat prowadzę przed sądami sprawy o stwierdzenie nabycia spadku, dział spadku oraz o zachowek.
Lubię takie sprawy – każda taka sprawa to inna historia – a ja wiem, że mogę pomóc konkretnym osobom.
Możesz więc mi zaufać: myślę, iż będę w stanie pomóc także Tobie.
Każdego dnia udzielam porad prawnych osobom takim jak Ty – zarówno w siedzibie kancelarii we Wrocławiu, jak i online.
Potrzebujesz porady w zakresie prawa spadkowego?
Po prostu napisz do mnie wiadomość.
Prawo spadkowe – pytania i odpowiedzi
Dziś kilka najczęściej powtarzających się pytań (wraz z odpowiedziami) na podstawie których Czytelnicy trafili na mój blog:
1.jak napisać testament 2013?
Cóż, przepisy odnośnie tego „jak napisać testament” nie zmieniły się od dawna…
Ale do rzeczy. Testament można sporządzić w formie aktu notarialnego – wtedy należy udać się do kancelarii notarialnej. Ale można też sporządzić testament samemu – bez udziału notariusza. Wystarczy spisać swoją ostatnią wolę – np. długopisem na kartce papieru. Tylko należy pamiętać, aby cała treść napisana była własnoręcznie – no i nie zapomnieć o wyraźnym, własnoręcznym podpisie i dacie.
2.kilku właścicieli czy konieczny jest podział spadku?
Nie ma przepisu, który nakazywałby spadkobiercom dokonanie działu spadku. Nie ma tez ograniczeń czasowych w tym zakresie. Dział spadku warto jednak przeprowadzić.
Pozostawanie we współwłasności może szybko okazać się niekorzystne – przynajmniej dla części współwłaścicieli.
3.ile trwa dział spadku?
Na to pytanie nie ma jednaj odpowiedzi… Wszystko zależy od konkretnej sprawy. Co do zasady: im więcej współwłaścicieli i im większy majątek do podziału, tym dłużej takie sprawy trwają. Oczywiście konieczność sporządzenia opinii przez biegłego np. co do wartości nieruchomości znacząco czas trwania postępowania wydłuża.
4. czy po testamencie notarialnym można napisać nowy?
Testament zawsze może zostać przez testatora zmieniony. Zmienić lub odwołać można zarówno testament notarialny, jak i holograficzny czyli „zwykły pisemny”. Co więcej – nie trzeba się przed nikim tłumaczyć z powodów zmiany swojej decyzji.
5. czy można wydziedziczyć za życia?
To chyba jedno z ciekawszych pytań. Wydziedziczyć (czyli przypomnijmy- pozbawić prawa do zachowku można tylko w testamencie. A testament sporządza się właśnie jeszcze za życia.
6. czy przedmiotem zapisu windykacyjnego może być firma?
Tak. Przypomnijmy treść przepisu:
Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być:
1) rzecz oznaczona co do tożsamości,
2) zbywalne prawo majątkowe,
3) przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne,
4) ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności.
7. czy nieletni może otrzymać spadek?
Tak. Nieletni dziedziczy z ustawy. Można też wskazać małoletnie dziecko jako spadkobiercę w testamencie. Małoletni sam nie może natomiast sporządzić testamentu. Oczywiście możliwość dziedziczenia to jedno, a możliwość rozporządzania odziedziczonym majątkiem to coś zupełnie innego…
8. czy można zapisać w testamencie konkretne rzeczy?
Teraz już tak. Służy temu zapis windykacyjny. Pamiętać tylko należy, iż zapis windykacyjny może zostać zamieszczony tylko w testamencie notarialnym.
To tylko pierwsza część pytań. Cóż, te pytania były raczej łatwe. W jednym z następnych wpisów będzie kolejna ich porcja. Tym razem już bardziej złożonych.:)
Blog spadkowy – nie tylko o spadkach
Tytuł tego bloga to „prawo spadkowe w praktyce”. Jednak nie tylko spadki będą przedmiotem wpisów na blogu spadkowym. Będzie też o darowiznach i umowie dożywocia.
Już wkrótce napiszę o możliwości odwołania darowizny. Najpierw przez tego, kto darowiznę tę uczynił, a w kolejnym wpisie także o odwołaniu darowizny przez spadkobierców.
Zachowek sprzeczny z konstytucją??
Zachowek to instytucja prawa spadkowego budząca wątpliwości i kontrowersje…
Nie od wczoraj pojawiały się twierdzenia, iż zachowek pozostaje w sprzeczności z ustawą zasadniczą, czyli konstytucją.
Wielu już prawników miało co tego wątpliwości .
A teraz wątpliwości nabrał także Sąd Okręgowy Warszawa – Praga – i to wątpliwości na tyle poważnych, iż wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym.
A teraz dokładnie powiem o co chodzi:
Sąd Okręgowy, który wniósł to pytanie do Trybunału Konstytucyjnego powziął wątpliwość, czy przepisy dotyczące zachowku nie naruszają normy konstytucyjnej – a mianowicie art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 Konstytucji, czyli artykułów dotyczących zasady ochrony własności i prawa dziedziczenia.
Art. 21 ust. 1 Konstytucji:
1. Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia.
Art. 64 ust. 1 Konstytucji :
1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia
Zdaniem Sądu Okręgowego, który z pytaniem tym wystąpił, ochrona prawa dziedziczenia nakazuje uwzględnienie woli testatora, który w testamencie decyduje komu przypadnie jego majątek.
Zgodnie z obecnym stanem prawnym pominięcie przez sporządzającego testament najbliższych krewnych (w szczególności dzieci) i współmałżonka daje uprawnionym możliwość dochodzenia zachowku. Uprawnieni do zachowku mogą żądać wypłacenia od zobowiązanego do zapłaty (najczęściej spadkobierca testamentowy, choć nie zawsze) określonej sumy pieniędzy, a jak ich nie otrzymają, wystąpić do sądu z pozwem o zachowek.
Zachowek to instytucja trwale już wpisana w polskie prawo spadkowe.
Skoro jednak takie pytanie prawne zostało Trybunałowi zadane, Trybunał będzie musiał nad kwestią tą się zastanowić.
Będę oczywiście na bieżąco śledzić dalsze losy tego pytania prawnego.
O rozstrzygnięciu Trybunału poinformuję Czytelników bloga, jak tylko Trybunał zajmie w tej kwestii swoje stanowisko.
Póki co, obowiązują przepisy w takim brzmieniu, w jakim ustanowił je ustawodawca formułując przepisy art. 991 i dalsze kodeksu cywilnego.
Trudno tylko przewidzieć, jakie byłyby konsekwencje, gdyby Trybunał uznał, iż przepisy o zachowku jednak zgodne z Konstytucją nie są…
Prawo spadkowe – terminy
Cóż prawo spadkowe rządzi się swoimi prawami…
Jedną z najbardziej podstawowych kwestii jest konieczność dochowania terminów.
(generalnie w sprawach sądowych kwestia terminów jest po prostu bardzo ważna, a konsekwencje uchybienia terminom zazwyczaj dla stron dość dotkliwe…)
Więc dziś słowo o najistotniejszych terminach, jakie ustanawia prawo spadkowe.
W prawie spadkowym pewne czynności mogą być dokonane zawsze – nawet wiele lat po śmierci spadkodawcy.
Na przykład wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku można zawsze.
Bez ograniczeń czasowych można też wnieść do sądu wniosek o podział majątku spadkowego czyli o dział spadku.
Ale w innych sytuacjach już o tych terminach trzeba pamiętać. Przede wszystkim – w pierwszej kolejności termin – chyba najważniejszy, bo wiążący się dla strony z dość daleko idącymi konsekwencjami.
Spadkobierca ma sześć miesięcy (od kiedy dowiedział się o swoim powołaniu do spadku) na podjęcie decyzji, czy spadek przyjmuje czy odrzuca. Jeśli w tym terminie nic nie zrobił, oznaczać to będzie, iż przyjął spadek wprost- a więc z odpowiedzialnością za długi.
Innym ważnym terminem jest termin do wystąpienia do sądu z pozwem o zachowek.
Obecnie jest to termin pięcioletni.
Po jego upływie roszczenie będzie przedawnione.
Ponadto:
Uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes. Z żądaniem takim może wystąpić w ciągu roku od dnia, w którym dowiedział się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.
Na nieważność testamentu z przyczyn określonych w ustawie nie można się powołać po upływie lat trzech od dnia, w którym osoba mająca w tym interes dowiedziała się o przyczynie nieważności, a w każdym razie po upływie lat dziesięciu od otwarcia spadku.(o samej nieważności będzie wkrótce obszerny wpis)
No i coś jeszcze z prawa podatkowego.
Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn spadkobierca ma pół roku (sześć miesięcy) na dopełnienie formalności (zgłoszenie nabycia spadku) przed Urzędem Skarbowym…
Blog o prawie rodzinnym
Blog spadkowy poświęcony jest, jak łatwo się domyśleć, prawu spadkowemu.
Jednak trudno prawo spadkowe traktować w oderwaniu od innych dziedzin prawa.
Prawo spadkowe w szczególności trudno traktować w oderwaniu od prawa rodzinnego.
Dlatego też zachęcam Cię do lektury i komentowania bloga, którego prowadzę już od wielu miesięcy, a poświęconego prawu rodzinnemu, a w szczególności rozwodom i separacjom.
Blog ten istnieje pod adresem : www.rozwod-wroclaw.pl
Jestem adwokatem. Prowadzę kancelarię adwokacką we Wrocławiu. W swojej praktyce zajmuję się sprawami z zakresu prawa spadkowego. Doświadczeniem zdobytym w trakcie aplikacji adwokackiej oraz na salach sądowych dzielę się z Czytelnikami w ramach tego bloga.
Zobacz spis treści
SZUKAJ
Tematy główne
Ważne artykuły
Archiwum wpisów
Zajrzyj na mój drugi blog o prawie rodzinnym