Zaczniemy nieco filozoficznie: Każda sprawa sądowa, która kiedyś się rozpoczęła musi kiedyś się skończyć. Tak już jest, nawet jeśli sprawa prowadzona jest przez sąd przez długie lata. Sprawy w sądzie zazwyczaj kończą się wydaniem przez sąd wyroku (np. w sprawie o zachowek) lub postanowienia (to właśnie w sprawach takich jak sprawy o stwierdzenie nabycia spadku czy dział spadku). Wydanie orzeczenia przez sąd poprzedza najczęściej długotrwałe postępowanie dowodowe (a więc sporządzane są opinie […]
Zachowek najczęściej kojarzony jest z dziedziczeniem testamentowym. No i w sumie słusznie. Ale nie zawsze tak jest. Możliwość jego domagania się przez uprawnionego nie jest jednak wykluczona w sytuacji, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu. Pierwszy, najlepiej obrazujący to przykład: Spadkodawca jeszcze przed śmiercią rozporządził całym majątkiem. Tak bywa. Najczęściej jest tak, iż spadkodawca po prostu wszystko co miał, przekazał innym za życia w formie darowizn. Dał więc mieszkanie partnerce, działkę wujkowi, a samochód bratu… I w dacie śmierci nie miał […]
Kto pyta nie błądzi… Sądy też mają czasem wątpliwości. I często wtedy zadają pytania Sądowi Najwyższemu. Ostatnio właśnie jeden z Sądów Apelacyjnych zadał Sądowi Najwyższemu pytanie dotyczące prawa spadkowego. A konkretnie chodziło o kwestie zachowku i przedawnienia. (o samym zachowku i przedawnieniu jeszcze nie raz napiszę, dziś tylko sygnalizując problem) Aby sąd konkretną kwotę tytułem zachowku powodowi zasądził, roszczenie nie może być przedawnione. (inaczej pozwany o zachowek podniesie […]
Pisząc o testamencie, wspominałam już o wydziedziczeniu To bez wątpienia temat budzący spore emocje (może nawet największe emocje, jeśli chodzi o prawo spadkowe?) Sądząc po reakcjach osób, które dowiedziały się, że wydziedziczone zostały, to całkiem możliwe. Jeśli już mowa o wydziedziczeniu : Spotkałam się ostatnio z pytaniem : Czy można wydziedziczyć synową lub zięcia? Albo odwrotnie : Czy można wydziedziczyć teścia lub teściową? Przypomnijmy: Aby skutecznie kogoś […]
Jeszcze o tym orzeczeniu Trybunału o zachowku … (ale to już ostatni wpis w tym temacie) Następny wpis będzie o całkiem nowym pytaniu do Trybunału. 🙂 Oczywiście dotyczącym prawa spadkowego. Uzasadniając swoje orzeczenie w sprawie zgodności zachowków z Konstytucją Trybunał wywiódł co następuje: „Odnosząc się do wymogu przydatności ograniczeń konstytucyjnego prawa dziedziczenia Trybunał Konstytucyjny uwzględnił następujące argumenty. Po pierwsze, dążenie do ochrony najbliższych członków rodziny spadkodawcy, było myślą […]
Zachowek jest jednak zgodny z konstytucją. Potwierdził to Trybunał Konstytucyjny. O tym już pisałam niezwłocznie po wydaniu orzeczenia przez Trybunał . Ale ciekawe i niewątpliwie zasługujące na osobny wpis jest samo pytanie (a raczej jego uzasadnienie), które zostało Trybunałowi zadane. Pytanie to zadał Sąd Okręgowy w Warszawie, XXIV Wydział Cywilny. A w uzasadnieniu swojego pytania prawnego do Trybunału Sąd ten napisał m. in. tak: „z Konstytucji nie wynika expressis verbis […]
Pisałam już, iż kwestię zgodności zachowku z Konstytucją oceni Trybunał. Temat ten wywołał spore emocje. Mi samej trudno byłoby sobie wyobrazić, iż nagle przepisy, które stosuję od lat okazałyby się niekonstytucyjne… Ale szansa na takie orzeczenie Trybunału jest w mojej ocenie bardzo mała, a nawet wyjątkowo nieduża. Taki pogląd podziela zdecydowana większość prawników, z którymi rozmawiałam o zachowku właśnie. (a już szczególnie ci prawnicy, którzy znają się na prawie spadkowym:) Choć […]
Zachowek to instytucja prawa spadkowego budząca wątpliwości i kontrowersje… Nie od wczoraj pojawiały się twierdzenia, iż zachowek pozostaje w sprzeczności z ustawą zasadniczą, czyli konstytucją. Wielu już prawników miało co tego wątpliwości . A teraz wątpliwości nabrał także Sąd Okręgowy Warszawa – Praga – i to wątpliwości na tyle poważnych, iż wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym. A teraz dokładnie powiem o co chodzi: Sąd Okręgowy, który wniósł to pytanie do Trybunału Konstytucyjnego powziął […]
Dziś zapowiadany dłuższy wpis. Poruszona niedawno kwestia możliwości „walki” o obniżenie wysokości zachowku w postępowaniu sądowym wzbudziła duże emocje i masę pytań. Więc postanowiłam wrócić do tego tematu. Pozwany w sprawie o zachowek nie ma raczej możliwości uniknięcia jego zapłaty (jeśli tylko roszczenie nie zostało przedawnione) . Może jednak wnosić, aby sąd zmniejszył wysokość kwoty żądanej przez powoda tytułem zachowku – ze względu na tzw. zasady współżycia społecznego. Żaden […]
Jeśli uprawniony do zachowku wniósł do sądu pozew zanim roszczenie się przedawniło – odpowiedź na tak postawione pytanie brzmi : co do zasady nie można. Zachowek jest dość kontrowersyjną instytucją, a dyskusji o jego zasadności poświęcono już wiele artykułów. Przede wszystkim dlatego, iż często stawia zobowiązanego do zapłaty zachowku (a najczęściej- choć nie zawsze -jest to spadkobierca testamentowy) w trudnej sytuacji. Wysokość zachowku nie jest wcale kwotą symboliczną. Przypomnę Tobie […]
Spadkodawca może w testamencie rozporządzić swoim majątkiem w dowolny sposób. (oczywiście jeśli zdecyduje się ten testament spisywać) Spadkodawca może też w tym testamencie cały swój majątek przeznaczyć zupełnie obcej osobie. Albo nawet wskazać jako spadkobiercę osobę prawną. Jako spadkobierca nie masz żadnego wpływu na to na to, czy spadkodawca testament ten sporządzi, ani też nie Ty decydujesz o treści tego testamentu. Jednak nawet gdy ktoś z najbliższej […]
