Spadkodawca może w testamencie rozporządzić swoim majątkiem w dowolny sposób.
(oczywiście jeśli zdecyduje się ten testament spisywać)
Spadkodawca może też w tym testamencie cały swój majątek przeznaczyć zupełnie obcej osobie.
Albo nawet wskazać jako spadkobiercę osobę prawną.
Jako spadkobierca nie masz żadnego wpływu na to na to, czy spadkodawca testament ten sporządzi, ani też nie Ty decydujesz o treści tego testamentu.
Jednak nawet gdy ktoś z najbliższej rodziny wskaże w testamencie jako spadkobiercę zupełnie obcą osobę, nie musi to jeszcze oznaczać, że zostaniesz z niczym.
Zabezpieczeniu interesów najbliższej rodziny w sytuacji, gdy spadkodawca np. na mocy testamentu rozdysponował swój majątek z pominięciem członków najbliższej rodziny (w szczególności współmałżonka i dzieci) służy instytucja zachowku.
(jest to jedna z bardziej skomplikowanych instytucji prawa spadkowego, szczególnie skomplikowane bywa obliczanie wysokości zachowku i z tego względu zachowek będzie jeszcze przedmiotem wielu wpisów)
Przypomnieć tu tylko muszę, iż czym innym jest pominięcie w treści testamentu, czym innym natomiast wydziedziczenie.
Osoba pominięta (nieuwzględniona) w treści testamentu może domagać się zapłaty zachowku, osoba skutecznie wydziedziczona w treści testamentu – już nie.
Zgodnie z art. 991 kodeksu cywilnego:
Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału.
Tak sformułowany przepis oznacza, iż zachowek w pierwszej kolejności „przysługuje” zstępnym- czyli dzieciom (ewentualnie wnukom) spadkodawcy oraz małżonkowi.
Z przepisu tego wynika, iż rodzice spadkodawcy nie mogą wystąpić o zachowek sytuacji, gdyby spadkodawca pozostawił dzieci lub wnuki.
Pamiętaj : nawet jeśli ktoś z najbliższej rodziny nie uwzględnił Cię w testamencie, nie zawsze musi to jeszcze oznaczać, że nic nie dostaniesz…
30 kwietnia 2013 @ 15:36
Dzień dobry
Bardzo ciekawy i niezwykle przydatny artykuł.
Zawiłe prawnicze kwestie wyjaśnione są tu w prosty i logiczny sposób.
Gratuluję wspaniałego pomysłu na Blog .
Będę tu często zaglądać:)
13 maja 2013 @ 14:15
Dziękuję!
Zachowek będzie jeszcze przedmiotem wielu wpisów.
25 października 2018 @ 17:23
Witam srrdecznie teść zapisał wszystko osobie trzeciej czyli obcej z poza kręgu rodziny z 3 rodzeństwa 2jka zrobiła odrzucenie spadku wraz z swoimi dziećmi natomiast 1 osoba nie odrzuciła jeszcze spadku bo chce otrzymać zachowek od osoby jaka przyjmuje testament , jak obliczyć ile się należy zachowku oraz od czego zależy wysokość zachówku
Zachowek sprzeczny z konstytucją??
16 lipca 2013 @ 13:21
[…] testament najbliższych krewnych (w szczególności dzieci) i współmałżonka daje uprawnionym możliwość dochodzenia zachowku. Uprawnieni do zachowku mogą żądać wypłacenia od […]
29 sierpnia 2013 @ 13:05
Witam. Chciałbym poznać Pani Mecenas zdanie nt. kwestii doliczania przez uprawnionego do zachowku darowizn do spadku dokonanych przez spadkodawcę. Chodzi mianowicie o interpretację art. 994 §1 KC, a ściślej – użytego tam stwierdzenia „(…)darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami (…)”.
Co w sytuacji, gdy spadkodawca dokonał przed więcej niż 10 laty darowizny nieruchomości na rzecz swojej konkubiny (czyli osoby obcej na gruncie prawa spadkowego, a więc nie będącej spadkobiercą), a następnie krótko po dokonaniu darowizny zawarł z nią związek małżeński, a wreszcie sporządził testament, w którym uczynił ją jedynym spadkobiercą testamentowym? Czy w takim stanie faktycznym zstępny spadkodawcy, który będzie występował z roszczeniem o zachowek może taką darowiznę doliczyć do spadku? Czy wystarczy, że warunek z tego przepisu: „(…) na rzecz osób nie będących spadkobiercami (…)”, musiał być spełniony tylko w dniu dokonywania darowizny, co wraz z upływem 10 lat nie pozwalałoby na doliczanie tej darowizny do spadku? Czy też jeśli tylko w którymkolwiek czasie obdarowana stała się potencjalnym spadkobiercą (w tym wypadku testamentowym) , to uprawniony do zachowku będzie mógł taką darowiznę doliczać zawsze?
Z góry dziękuję za rozwianie wątpliwości.
pozdrawiam
29 grudnia 2014 @ 13:34
Witam , mam drobne pytanie :
Rodzice mojej żony posiadali dwie córki, sporządzili testament i całe mieszkanie przepisali jednej córce a tym samym moja żona zostanie z niczym w przypadku śmierci rodziców.Czy moja żona będzie mieć jakąś szansę upomnieć się o zachowek i w jakiej części.Nadmieniam że nie została wydziedziczona.
22 września 2016 @ 20:38
Mam pytanie. OPiekowałam się starszą panią, która sporządziła testament czyniąc mnie spadkobiorcą. Masą spadkową jest mieszkanie własnościowe. Osoba zmarła była osobą samotną; nie posiadała dzieci. Czy w tej sytuacji jej rodzeństwo ma prawo do zachowku. Czy muszą być też obecni przy otwarciu testamentu w sądzie.
17 lipca 2017 @ 12:16
Bratanica w drodze postanowienia sądu otrzymała spadek. Wyrok się uprawomocnił. Po miesiącu wujkowie złożyli pozew o zachowek, czy mają do tego prawo? Jest jakaś luka?
10 listopada 2017 @ 08:14
Mój tata zostawił testament…..jedynym spadkobiercą jest jego żona ( takie otrzymałam informacje od żony taty…. nie jest to moja mama)…..mam jeszcze brata który tez nie jest spadkobiercą……tato zmarł kilka dni temu….ojca żona chciałaby by otworzyć testament w najbliższym czasie u notariusza , gdyż spisany on został notarialnie i przekazała nam informacje, że my jako dzieci musimy też być mimo że wykluczeni jesteśmy jako spadkobiercy ….mam bardzo zawiłe i skomplikowane relacje z bratem i nie chciałabym bym się stawić na odczytaniu….czy jestem zobligowana być fizycznie tam?..czy jest inna droga poinformowania mnie o tym…… my jako dzieci mamy prawo do zachówku – gdzie i u kogo trzeba to załatwić i po jakim czasie od odczytania testamentu…
Z góry dziękuję za Państwa porady
17 lutego 2018 @ 21:52
Co w sytuacji kiedy osoba pominięta jest brat zmarłego, i jest to jedyna najbliższa rodzina zmarlego.
A spadek zapisany jest w testamencie na dalsza rodzine.
14 czerwca 2018 @ 17:41
Testament notarialny a prawo do zachowku
Ciocia (siostra mojego zmarłego taty) spisała testament notarialnie, gdzie jestem jej jedynym spadkobiercą. Zmarła kilka lat po spisaniu testamentu (mniej niż 5 lat). Była panną i miała bezdzietnego, samotnego syna, ale zmarł, więc po niej dzieci i wnuków brak. Miała łącznie 1 siostrę i 4 braci, z tego jeden brat tylko żyje. Komu należy się zachowek?
7 stycznia 2019 @ 20:24
Jestem mężatką od 23 lat mój mąż jest 2 krotnym rozwodnikiem .Z każdego małżeństwa jest po 2 dzieci .Sporządził testament wydziedziczając dzieci .Czy po wydziedziczeniu należy się zachówek? Pozdrawiam