Miało być jeszcze o dziedziczeniu przez małoletnich… I o tym jeszcze będzie wkrótce.
Ale Trybunał Konstytucyjny wydał parę dni temu bardzo ważny wyrok. Więc musiałam o tym napisać.
Od razu. Na gorąco – jak to w czerwcu. Bo wyrok jest naprawdę istotny. Sam się zresztą przekonasz.
Rzecz dotyczy podatków. Konkretniej aspektów podatkowych prawa spadkowego.
Bo niestety także nabycie spadku wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku. Chyba że dziedziczy się po najbliższych krewnych – np. po babci czy rodzicach. Wtedy generalnie spadkobiercy przysługuje zwolnienie. Ale trzeba w określonym ustawą terminie dopełnić formalności w Urzędzie Skarbowym – w związku z nabyciem spadku. I tego terminu, który spadkobierca miał na zgłoszenie w Urzędzie Skarbowym właśnie rzecz dotyczy. „Terminu, który spadkobierca miał”, ponieważ przepisy ustawy były wiele razy zmieniane i obecnie termin ten jest inny (dłuższy) niż był np. w roku 2007.
Sprawa, w której orzekał Trybunał dotyczyła zgodności z konstytucją (czyli ustawą zasadniczą) przepisu ustawy o podatku od spadków i darowizn (w takim brzmieniu, w jakim obowiązywała od 1.01.2007r do 31.12.2008r.) w zakresie, w jakim przewidywała miesięczny termin złożenia zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia w drodze dziedziczenia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.
A oto co stwierdził Trybunał:
Art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., w zakresie, w jakim przewiduje miesięczny termin złożenia zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia w drodze dziedziczenia własności rzeczy lub praw majątkowych przez m.in. małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba czy rodzeństwo jest niezgodny z wywiedzioną z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasadą zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.
czyli w jednym podsumowując :
Miesięczny termin, od którego zależało nabycie prawa do ulgi w podatku od spadków, naruszał konstytucję.
Taki wyrok Trybunału to dobra wiadomość dla wielu spadkobierców, którzy musieli zapłacić podatek od spadku z tego powodu, iż nie zdążyli złożyć zawiadomienia o jego nabyciu.
(Na marginesie : zgodnie z ustawą w obecnym brzmieniu termin ten jest znacząco dłuższy i wynosi 6 miesięcy; o kwestiach podatkowych w kontekście dziedziczenia napiszę jeszcze wkrótce)
A sprawa nie była wcale oczywista. Trybunał orzekał w składzie pięcioosobowym. Jednak dwóch sędziów z orzekającego składu miało inny pogląd i z tego względu sędziowie ci złożyli zdanie odrębne.
Miesięczny termin do dopełnienia formalności był krótki. W efekcie zdarzało się, że postanowienie sądu cywilnego (w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku) docierało do spadkobierców po upływie tego terminu. Dlatego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zadał Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie o zgodność z konstytucją wspomnianego już w tym wpisie art. 4a ustawy.
W ocenie Trybunału przepis ten naruszał zasadę zaufania obywateli do państwa, ponieważ miesięczny termin na zgłoszenie spadku w urzędzie skarbowym był terminem zbyt krótkim, żeby umożliwić obywatelom pełne prawo do skorzystania ze zwolnienia podatkowego.
(Wyrok TK z dnia 4.06.2013r, sygn. P 43/11)
O orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego przeczytasz tu: http://www.trybunal.gov.pl/index2.htm
Jak już wspomniałam : kwestie dotyczące opodatkowania spadków i darowizn są na tyle istotne, iż jeszcze nie raz przeczytasz o nich na blogu.
Tomasz
19 czerwca 2013 @ 17:01
A co w przypadku, kiedy jeszcze podatku nie zapłacono, urząd skarbowy prowadzi obecnie postępowanie i domaga się przedstawienia zgłoszenia nabycia (1 miesięcznego)?
Katarzyna Skowrońska
25 czerwca 2013 @ 13:42
Witam na moim blogu,
wyrok Trybunału dotyczy stanu prawnego, jaki obowiązywał w latach 2007-2008;
jakie postępowanie jest obecnie prowadzone i jakiego dokładnie dokumentu domaga się urząd skarbowy?
Krzysztof
19 sierpnia 2013 @ 19:22
dlaczego ten wyrok dotyczy tylko jeżeli śmierć spadkodawcy nastąpiła od 01.01.2007? Mój dziadek zmarł w 1999 a babcia w 2007, testament otworzyłem w 2007, zapłaciłem podatek, a zwrot dostanę tylko za babcię.
Izabela
20 lipca 2017 @ 01:08
jak można naliczyć podatek od zera skoro spadkobiercy są zwolnieni ? To po pierwsze a po drugie, jak świstek papieru może mieć wartość kilkudziesięciu tysięcy złotych? Skoro zgłosiłam nabycie praw spadkowych do US, a nikt mi nie powiedział , nawet w US że mam jeszcze złozyć PIT Dz…. moim zdaniem jest to szopka. Nie zrobiłam tego umyślnie, , nie wiedziałam o tym, a traktuje się mnie jak bandytę. czy to jest normalne? Urzędy Skarbowe specjalnie nie informują podatników , Decyzja nigdy nie widziałam, uprawomocniła się na poczcie , to jakiś cyrk! to się nadaje do CBA!