Sprawa o zachowek : czy roszczenie zawsze będzie przedawnione po upływie 5 lat?

Roszczenie o zachowek ulega przedawnieniu. Zupełnie tak samo, jak większość roszczeń o zapłatę. 🙂 czy jednak zawsze roszczenie w sprawie o zachowek będzie przedawnione po upływie 5 lat? Jednym z częściej zadawanych pytań jest … “czy jeszcze mogę wystąpić o zachowek, czy już jest na to za późno?”

Tymczasem…. właśnie nie wiedzieć kiedy “zrobiły się” wakacje. Co prawda póki co lato jakoś do najcieplejszych nie należy, ale zawsze pozostaje nadzieja, że będzie lepiej (czy jest w ogóle ktoś, kto nie lubi lata?)

Ale zanim jeszcze nadejdzie długo wyczekany urlop – zapowiadany wpis dotyczący właśnie przedawnienia.

Pisałam kiedyś jak wygląda przedawnienie roszczenia o zachowek, gdy podstawą nabycia spadku jest testament. Chyba nawet podawałam podstawę prawną, czyli art. 1007 k.c.

Wspominałam też, ze temat będzie kontynuowany.

Art. 1007 k.c. (na razie przynajmniej) nie został zmieniony. I dalej jest tam wskazany okres lat 5.

Tyle że jak to często w prawie bywa, wiele kwestii nie jest oczywistych. Sporo przepisów budzi wątpliwości i często potrzebna jest interpretacja Sądu Najwyższego.

Często jest tak, iż o stwierdzenie nabycia spadku ktoś występuje dopiero po upływie kilku lat od daty otwarcia spadku (no dobrze – od daty śmierci spadkodawcy). I bywa tak, że takie sprawy “ciągną się” w sądzie dość długo.

Bywa tez i tak, iż w/po sprawie o stwierdzenie nabycia spadku okazuje się, iż w masie spadkowej nic praktycznie nie ma. Może tak być, gdy spadkodawca jeszcze za życia rozporządził swoim majątkiem zawierając umowy darowizny.

Tak, gdy spadkodawca “porozdawał” majątek za życia, prawdopodobnie uprawniony będzie mógł wnosić pozew o zachowek.

(jak zawsze – są tu “kruczki i wyjątki”, bo czasem może mieć znaczenie kiedy ta darowizna miała miejsce, ale dziś nie o tym)

Ale wracając do tematu wpisu:

Zastanawiasz się, czy roszczenie o zachowek jest przedawnione czy nie?

Zapoznaj się z  uchwałą Sądu Najwyższego dotyczącą własnie tego zagadnienia:

Sąd Najwyższy zważył, iż: 

złożenie przez uprawnionego do zachowku wniosku o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie ustawy przerywa bieg terminu przedawnienia jego roszczenia o zachowek należny od spadkobiercy ustawowego.

(jeszcze raz zauważę: na podstawie ustawy)

Tak właśnie brzmi treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia 10.10.2013 r. (sygn. akt III CZP 53/13) A w uzasadnieniu (całkiem obszernym, zainteresowanych zachęcam do zapoznania się z nim w całości) Sąd Najwyższy napisał m. in. tak:

za przyjęciem takiej wykładni przemawia specyfika roszczenia o zachowek, powstającego na tle stosunków rodzinnych  po śmierci osoby najbliższej, gdy okazuje się często nieoczekiwanie i po długim czasie, iż pozbawiła ona – np. przez sporządzenie testamentu lub dokonanie darowizn, swoich spadkobierców ustawowych, lub tylko niektórych z nich należnej im z mocy ustawy schedy spadkowej. Spadkobierca taki dowiaduje się o pozbawieniu udziału spadkowego i o tym, że ma jedynie prawo do zachowku zazwyczaj dopiero w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.

I jeszcze krótki fragment uzasadnienia:

Choć więc spadkobiercy mogą wszcząć najpierw sprawę o zachowek, w której sąd samodzielnie ustali, kto jest spadkobiercą, jednak w istocie potrzeba prowadzenia takiej sprawy powstaje dopiero po uznaniu przez sąd, że spadkobierca ustawowy nie został powołany do spadku albo po ustaleniu, iż mimo powołania do spadku nie otrzyma należnego mu zachowku, gdyż uczynione przez spadkodawcę darowizny wyczerpały majątek spadkowy.

Całkiem długie zdanie, prawda?

Cóż, w komentarzach i orzeczeniach takich zdań jest naprawdę sporo.

Tyle cytatu z uzasadnienia.

Ten obrazek nie jest tu przypadkiem

Tak- zachowek to roszczenie pieniężne – o zasądzenie określonej sumy.

Jak widzisz – odpowiedź na pytanie : “czy roszczenie jest przedawnione” nie jest wcale oczywista.

Sprawa o zachowek to tylko jedna z wielu spraw cywilnych, których dotyczy przedawnienie. O przedawnieniu i przerwaniu jego biegu będzie wkrótce osobny wpis.

I tak – może tak być, iż byłeś już przekonany, że roszczenie jest przedawnione i nic więcej nie da się zrobić.  A roszczenie wcale przedawnione nie jest (nie było). Dlatego – jak tylko masz wątpliwości- najlepiej skontaktować się z …  Nie – akurat w takiej sytuacji nie z teściową, szwagrem, czy sąsiadem z drugiego piętra.