Jak już o tym wspominałam, jak nie było testamentu to dziedziczenie następuje na zasadach ustawowych.
Ustawowych – czyli zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego.
(tak już jest – i zasad ustalonych w kodeksie nie zmienisz)
Najczęściej jest tak, iż zgodnie z ustawą spadek nabywa mąż czy żona spadkodawcy oraz dzieci.
(ponieważ właśnie małżonek i dzieci to osoby, które w pierwszej kolejności powołane są do dziedziczenia zgodnie z ustawą)
To raczej jasne i kwestia ta nie budzi kontrowersji.
Ale – jak miałam okazję ostatnio się o tym po raz kolejny przekonać – nie zawsze jest oczywiste to, “komu ile się należy”.
A sprawa nie jest – wyjątkowo jak na kwestie prawne – bardzo skomplikowana.
Wystarczy dokładnie przeczytać art. 931 par. 1 kodeksu cywilnego.
A przepis ten ma taką treść:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Tak stanowi przepis.
I cóż… odpowiedź na postawione w temacie wpisu pytanie chyba znowu będzie brzmiała : “to zależy”
Zależy, ile dzieci pozostawił spadkodawca: bo ułamki będą inne gdy np. miał jedno czy dwoje dzieci, a inaczej już sprawa będzie wyglądać, gdy tych dzieci było np. pięcioro.
Jeśli spadkodawca miał żonę i dwoje dzieci, z mocy ustawy każdy dziedziczy w ułamku po 1/3
A jeśli miał żonę i pięcioro dzieci?
Nie jest tak, że małżonek dziedziczy połowę
Sytuacja wymaga już przeliczenia: żona – zgodnie z treścią przepisu : 1/4,
pozostałe 3/4 masy spadkowej : podzielone w równych częściach między wszystkie dzieci.
Nie wiem, skąd wzięło się przekonanie, iż małżonek zawsze dziedziczy połowę.
(a spotkałam się już z takim przekonaniem co najmniej kilka razy)
Jak widzisz – nic takiego nie jest napisane w treści przepisu.
A ponieważ takie przekonanie gdzieś się pojawiło, koniecznym stało się wyjaśnienie wątpliwości (i co więcej, podanie podstawy prawnej)
Oczywiście małżonek może też dziedziczyć wspólnie np. z rodzicami zmarłego małżonka.
Wtedy sytuacja ma się już troszkę inaczej (o tym tez będzie jeszcze osobny wpis, w tym piszę o sytuacji gdy spadkobiercami ustawowymi są małżonek i dzieci)
I jeszcze jedna drobna kwestia:
dzieci z innych małżeństw/ innych związków także dziedziczą.
Nie ma tu różnicy: dzieci pozamałżeńskie nie są pod tym względem gorzej traktowane.
(oczywiście spadkodawca może napisać przemyślany testament i świadomie rozdysponować swój majątek)
Wpis dotyczy dziedziczenia ustawowego, czyli reguł określonych w kodeksie cywilnym.
Dziedziczenie ustawowe opisane jest dokładnie w kodeksie cywilnym. (art. 931 i dalsze)
I cóż : jedno krótkie pytanie, a wpis wyszedł całkiem długi.
Jak widać, nawet – wydawałoby się proste sprawy – budzą wątpliwości.
Dlatego jeśli tylko masz jakąkolwiek wątpliwość co do kwestii prawnych – skonsultuj się z …
(nie, tym razem nie z lekarzem czy farmaceutą, a z adwokatem czy radcą prawnym.)
Jak to szło?
Każdy przepis źle zrozumiany może zagrozić Twojemu majątkowi?
Chyba mniej więcej tak.
I tak – w końcu po bardzo długiej i mroźnej zimie nastała wiosna. Mam nadzieję, że mogę już tak napisać.
Co oznacza, iż prawdopodobnie pojawi się więcej wpisów:)
Aneta
3 marca 2017 @ 10:58
Mi chodzi o to że jak mąż odziedziczył po babci część spadku ,czy mógłby tą część przepisać na cela charytatywne ,tylko tu jest problem bo oprócz męża większą część ma też jego brat z siostrą .Proszę o radę.
Ewa
3 marca 2017 @ 13:05
Jeśli żona w drodze testamentu odziedziczyła spadek w 100 % , to jak należy rozliczyć spadek jeśli dzieci domagają sie zachowku, a jest ich 6-cioro z czego czworo z poprzednego związku malżenskiego meża?
MARIUSZA
2 czerwca 2021 @ 15:24
zmarła osoba miała 2 dzieci i była po rozwodzie.W testamencie zapisała wszystko synowi, córce nic( bez żadnego uzasadnienia) natomiast męża wydziedziczyla bez prawa do zachowku.JAK to się ma w świetle prawa
alinakorzeniewska
9 marca 2017 @ 14:33
Bardzo dobry artykuł, na pewno nie raz wiele osób zastanawiało się jak to dokładnie działa, tutaj wszystko świetnie jest wyjaśnione 🙂 Pozdrawiam !
Mateusz
10 marca 2017 @ 10:20
Nic dodać, nic ująć – wszystko bardzo klarownie opisane.
Ela
13 kwietnia 2017 @ 15:32
witam. chcemy wyprowadzic ziemie. ziemia jest jeszcze na nie zyjacych dziadków mojego męża. Moja tesciowa czyli córka dziadków zmarła rok temu i teraz chcemy wyprowadzic te ziemie. Czy mój teściu ma jakies prawa dziedziczenia w tej kwestii???
Maciej
16 października 2017 @ 23:52
A co na to powiedzieć?
Nie jest czasem tak że między malinka spadkodawcy dzieli się połowę spadku bo jedna połowa przypada małżonków z racji wspólnory majątku?
Należy tu zwrócić uwagę na art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi: “Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym”. Tak więc połowa majątku pozostaje przy żyjącym współmałżonku jako jego dotychczasowa własność, a masę spadkową tworzy druga połowa majątku wspólnego, o ile nie zaszły okoliczności z § 2 tego artykułu
Ania
2 grudnia 2017 @ 20:16
Czy jest cos takiego jak zapis u notariusza o korzystaniu ze spadku mam na mysli taka sytuacje: babcia (wdowa) zmarla,kilka dni pozniej po niej jej syn (moj ojciec). Zostal jej drugi syn (wujek). Jak rozumie po smierci babci moj wujek, ja i moj brat otrzymujemy spadek- moj wujek polowe i my z bratem na pol druga polowe? Wujek chce zebysmy sie zrzekli spadku po ojcu na niego. Mozemy zeobic taki zapis u notariusza ze poki wujek zyje nie bedziemy sie upominac o spadek, wujek moze mieszkac w domu itp.ale po jego smierci otrzymamy swoje?
Z gory dziekuje za odpowiedz
Wiesława
2 stycznia 2018 @ 11:29
Dzień dobry
Chcę spłacić córkę męża z pierwszego małżeństwa. Sprawa spadkowa zostala przeprowadzona, mąż nie zostawił testamentu. Jak to przeprowadzić, jakie pismo napisać do sądu…. Moi synowie nie chcą żadnej spłaty.
Adam Wroński
21 kwietnia 2018 @ 21:13
Jak ojciec nie żyje ,i jest spadek po Dziadkach ,czy majom do spadku prawo tylko synowie czy tez żona zmarłego
Maryla
8 listopada 2018 @ 16:02
Dzień dobry.
Czy muszę przeprowadzić sprawę spadkową po zmarłym mężu, chociaż dom stoi na działce której własnością jestem ja, nie mieliśmy rozdzielności majątkowej. Mąż nie zostawił testamentu ale ja chcę sporządzić testament i podzielić majątek na dwoje dzieci. Czy przed zostawieniem testamentu należy przeprowadzić spadek czy nie jest to konieczne ?
Ludmiła
19 listopada 2018 @ 17:03
Jestem po rozwodzie.Mój były mąż ponownie się ożenił i obecnie mieszka u swojej żony.Po rozwodzie nie przeprowadziliśmy podziału majątku.W dalszym ciągu jesteśmy współwłaścicielami naszego mieszkania . I pytanie,w jakiej części mój syn który mieszka ze mną ,dziedziczy mieszkanie,w razie mojej śmierci,oraz w jakiej części dziedziczy jego żona w razie śmierci mojego byłego męża.
Ludmiła
12 grudnia 2018 @ 09:36
Jestem po rozwodzie.Mój były mąż ponownie się ożenił i obecnie mieszka u swojej żony.Po rozwodzie nie przeprowadziliśmy podziału majątku.W dalszym ciągu jesteśmy współwłaścicielami naszego mieszkania . I pytanie,w jakiej części mój syn który mieszka ze mną ,dziedziczy mieszkanie,w razie mojej śmierci,oraz w jakiej części dziedziczy jego żona w razie śmierci mojego byłego męża.Mieszkanie jest po mojej babci, kupiłam z pieniędzy z mojej książeczki mieszkaniowej,którą miałam na długo przed ślubem.Niestety ,chciałam wykupić to mieszkanie na siebie ale pani urzędniczka poinformowała mnie,że po 10 latach małżeństwa wszystko staje się wspólne.Chciałabym odzyskać to mieszkanie jeżeli była by taka możliwość.Bardzo proszę o poradę.
Mariola Gorecka
5 marca 2019 @ 19:45
Hallo, moze mi ktos dac informacje?
Moj ojciec ozenil sie drugi raz I ma syna z tego malozenstwa, razem jestesmy 4 dzieci.
Przed smiercia zapisal w mieszkanie wlasnosciowe drugiej zonie. Ona wystapila do sadu o potwierdzenie aktu spadkowego.
Moje pytanie byloby… Czy my dzieci mamy prawo spadkowe do tego mieszkanie I jak to bedzie procentowo dzielone?
Dziekuje serdecznie za odpiwiedz
Katarzyna Skowrońska
27 marca 2019 @ 12:12
Jeśli jedynym spadkobiercą jest na podstawie testamentu druga żona, prawdopodobnie dzieciom przysługiwać będzie roszczenie o zachowek.
proszę jeszcze sprawdzić, co dokładnie wynika z treści księgi wieczystej- czy ojciec był wcześniej jedynym właścicielem mieszkania.
Przemek
2 października 2020 @ 10:00
Dzień dobry , mam takie pytanie.
Mój dziadek miał dwójke dzieci , córke i syna , córka dziadka zmarła w 2016 a dziadek w 2017 r. natomiast syn zmarł w 2019 r. Jak wyglada sprawa dziedziczenia? Po córce dziadka dziedziczą jej dzieci w czesciach równych bez uwzglednienia współmałżonka ? Natomiast po smierci dziadka odziedziczył udziały syn który pozniej zmarł . Posiadał on jedynego syna , ale miał żonę. I teraz pytanie czy po dziadku którego syn zmarł dziedziczy wnuk i zona syna dziadka czy tylko wnuk ?