O zachowku sporo już było, jednak to właśnie ten temat budzi najwięcej wątpliwości i jest najczęściej poruszany w mailach od Czytelników.
Złożyć wniosek w sądzie o stwierdzenie nabycia spadku można zawsze (nawet wiele lat po śmierci spadkodawcy). I sąd w postanowieniu wskaże, kto jest spadkobiercą i w jakim udziale dziedziczy.
Z zachowkiem jest jednak trochę inaczej:
To znaczy teoretycznie pozew o zachowek zawsze można napisać i do sądu wysłać, ale…
Jeśli zrobisz to za późno, pozwany może przed sądem podnosić, iż roszczenie jest przedawnione. A wtedy najprawdopodobniej nie dostaniesz pieniędzy, których domagasz się z tytułu zachowku.
I tu pewnie pojawi się pytanie: ile wynosi okres przedawnienia dla roszczeń o zachowek?
Niektórzy może czytali, iż obecnie roszczenie takie przedawnia się po 5 latach.
(tak: kiedyś termin ten był krótszy i wynosił 3 lata)
I to właściwie dobra odpowiedź. Tylko pozostaje jeszcze pytanie, od jakiej daty liczymy te 5 lat? Wierz mi, to bardzo ważne pytanie.
Jak pewnie już wiesz, dziedziczenie może nastąpić na podstawie testamentu lub na podstawie ustawy.
I tu może będziesz zaskoczony, bo w praktyce okres przedawnienia zachowku może wyglądać trochę inaczej przy dziedziczeniu na podstawie testamentu i przy dziedziczeniu według reguł kodeksowych.
Więc dziś o przedawnieniu, gdy podstawą nabycia spadku jest testament.
Zgodnie z treścią przepisu art. 1007 par. 1 kc:
Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu.
Ogłoszenie testamentu to inna (późniejsza oczywiście) data niż dzień otwarcia spadku. Co więcej ogłoszenie testamentu może nastąpić wiele miesięcy (lat) po dacie otwarcia spadku…
Ogłoszenie testamentu zostało szczegółowo uregulowane w kodeksie postępowania cywilnego.(tak, będzie o tym osobny wpis). Ogłoszenie testamentu następuje najczęściej w postępowaniu sądowym o stwierdzenie nabycia spadku. Sąd sporządza wtedy protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu. Dokonać otwarcia i ogłoszenia testamentu może też notariusz, jeśli spadkobiercy decydują się na przeprowadzenie sprawy spadkowej właśnie w kancelarii notarialnej).
Przedawnienie nie jest sprawą tak oczywistą, jak mogłoby się wydawać po lekturze przepisu.
Przekonasz się o tym czytając jeden z następnych wpisów o przedawnieniu roszczenia o zachowek przy dziedziczeniu ustawowym.
A jeśli masz wątpliwości…
tak: najlepiej skonsultuj się ze specjalistą.
Wnosząc pozew po upływie terminu przedawnienia musisz liczyć się z tym, iż nie tylko nie dostaniesz kwoty, o której zasądzenie wnosisz, ale także zostaniesz obciążony kosztami procesu, w tym kosztami pełnomocnika strony przeciwnej – jeśli strona przeciwna profesjonalnego pełnomocnika ustanowi.
20 marca 2015 @ 12:02
I w tak łatwy sposób można narazić samego siebie na koszty. Dlatego przed dochodzeniem swoich należności warto trzy razy się zastanowić czy warto i czy czasami nie jest za późno.
26 marca 2015 @ 16:47
Sprawy związane z dziedziczeniem po śmierci krewnych nigdy nie były proste, bo rodzina mimo swoich więzi kieruje się też zmysłem ekonomicznym, niestety…
26 marca 2015 @ 21:25
Niestety, różnie bywa. Czasem skłócone rodzeństwo całymi latami nie może dojść do porozumienia po śmierci rodziców, zdarza się iż dzieci z różnych związków (tzw. rodzeństwo przyrodnie) nie przepadają za sobą, czasem małżonek nijak nie może dogadać się z rodzicami zmarłego małżonka… Życie pisze bardzo różne scenariusze. Ale na szczęście można “za życia” pewne rzeczy przewidzieć i zaplanować.
17 czerwca 2015 @ 18:51
witam jestem anna mam pytanie moja siostra przyrodnia powiedzala jak masza mama umarla ze ona dziedziczy wszystko po mamie ze ma testamet i ze ja nie wiem ze nie ma zadniego zapisu ze siostra sklamala chce zeby sad nnie do spadku dopisal po mamie jak mam napisac prosze ni pomuc acha czesc siostra sprzedala cy to nie kradziesz i zatajanie faktu
11 lipca 2015 @ 15:29
Rodzice zapisali mi gospodarstwo przez akt notarialny .Czy mojemu rodzeństwu należy się zachowek.
13 lipca 2015 @ 13:10
Odpowiedź zależy od wielu czynników, m.in. tego jaka dokładnie umowa została zawarta.
22 grudnia 2015 @ 19:42
moj mąż dostał aktem darowizny u notariusza mieszkanie od matki, w tym roku mąż zmarł, teściowa żyje!, czy ja z córkami dwoma po przeprowadzeniu sprawy spadkowej tego mieszkania na nas będziemy musieli płacić zachowek dwóm braciom męża ? gdy teściowa umrze?
3 sierpnia 2015 @ 13:22
Teściowie przekazali mężowi aktem notarialnym darowizny dom i gospodarstwo rolne.Teraz siostra męża twierdzi że po śmierci teściów należy się jej zachowek.W akcie notarialnym nic jej nie przekazali ani ta nie zazanaczyła że sie zrzeka majątku.Czy nalezy jej sie zachowek?
17 sierpnia 2015 @ 16:57
Witam, czy można jakoś zabezpieczyć się przed przyszłymi roszczeniami o zachowek? Przed śmiercią mamy rodzice pomogli jednej siostrze w generalnym remoncie mieszkania jej męża (finansowo i fizycznie), 2-j siostrze zostawili mieszkanie w którym wcześniej mieszkaliśmy a dla mnie było przeznaczone mieszkanie do którego przeprowadziłam się z rodzicami jako dziecko. Teraz mieszkanie jest na mnie przepisane. Rodzice mówili że to taki podział- każdej coś zostanie. Niestety mama zmarła, ojciec choruje i ja się nim zajmuje. Siostry nie utrzymują z nim żadnego kontaktu, jednak wiem że po śmierci będą oczekiwały abym je”spłaciła”. Ojciec nie chce o tym słyszeć, czy da się uniknąć zachowku na rzecz sióstr? Z góry dziękuję za odpowiedź
17 sierpnia 2015 @ 20:42
Przepisy prawa spadkowego i cywilnego przewidują różne instytucje – np. umowę dożywocia.
Każda sprawa jest jednak inna i trudno mi udzielić konkretnej porady na łamach bloga bez zapoznania się
z dokumentami, w tym odpisem księgi wieczystej nieruchomości.
28 sierpnia 2015 @ 16:40
Dzień dobry.
Sytuacja mojego taty jest nieco inna i chciałabym wiedzieć, czy jego rodzeństwo ma prawo domagać się zachowku. Otóż dziadek przepisał na tatę dom i działkę ponad 40 lat temu. Tata opłacał podatek (wszystkie dokumenty są). Dziadek zmarł 3 lata temu i teraz rodzeństwo taty chce domagać się zachowku. Czy mają szansę go dostać (po 40 latach od przepisania wszystkiego?).
18 lutego 2016 @ 22:34
Do zachowku nie wlicza się darowizn dokonanych powyżej 10 lat od otwarcia spadku. Jeżeli dom został przepisany 40 lat temu, nie jest wliczany do zachowku.
22 lutego 2016 @ 01:05
Hmmmm… ale jeśli dobrze rozumuje -> dziadek przepisał spadek 40 lat temu ale zmarł 3 lata temu.
“Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu.”
Ogloszenie testamentu następuje po okazaniu notariuszowi aktu zgonu.
Tak więc było to 3 lata temu gdy dziadek zmarł . Wydaje mi się że data przepisania majatku 40 lat temu nie ma tu żadnego znaczenia .
Rodzeństwo twojego taty ma podstawy prawne do zachowku .
Prosze o poprawienie mnie jeśli sie myle.
17 września 2015 @ 10:55
Witam, chce przedstawić skomplikowana sprawę moich corek (2). Otóż ich ojciec wyjechał do USA i z tamtąd sie rozwiódł. Miał orzeczone alimenty, których nigdy nie płacił. Po latach uzbierała sie dosc duza kwota a odsetki przerosły kwotę podstawowa zadłużenia. Jakis miesiac temu wpłynęły pieniądze na moje konto ( ja wnosiłam o zabezpieczenie alimentów przy sprawie rozwodowej i tak juz zostało, corki pozniej ciągnęły te sprawę), ktore sa dla corek oczywiscie, ale jest to kwota bardzo zbliżona do podstawowej kwoty zadłużenia ( bez oprocentowania). Nadmieniam, ze sprawa zajmuje sie od ponad 10 lat sad okręgowy i jest w stałym kontakcie z sadem w USA. Corki zgłosiły wpłynięcie kwoty podstawowej i sad okręgowy miał sie zając dalsza częścią. Niestety dotarła do mnie i corek wiadomość, ze ich ojciec dwa tygodnie temu zmarł ( nie mamy kontaktu z rodzina byłego męża- to ich życzenie, rowniez z ojcem dzieci nie było kontaktu). Comwntakim przypadku z zadłużeniem? Po za tym wiemy, za ojciec dzieci posiadał apartament na terenie USA ( o innych nieruchomościach nic nie wiemy) i prawdopodobnie jest to apartament zakupiony na kredyt. Rodzi sie kolejne pytanie, jak wyglada sprawa spadku?/ zachowek?? I jak to przeprowadzic? Jak sie ustosunkować do tej sytuacji, poniewaz corki żyją w Polsce i w polskiej rzeczywistości….. Ojciec moich dzieci prawdopodobnie nie miał innej rodziny, najbliżsi jego krewni po naszych córkach,to rodzice, brat,bratanek. Sytuacja jest jeszcze skomplikowana o tyle, ze ojciec moich dzieci był od kilku lat chory , leczył sie, niestety rak go pokonał.
Bardzo prosze o poradę lub choćby naświetlenie jak sie za sprawę zabrać, bo pierwszy komentarz pani w sadzie okręgowym – ,,zamykamy sprawę, ale jeszcze sprawdzę,, jakos mnie nie przekonuje.
Z wyrazami szacunku.
Dorota B.
3 grudnia 2015 @ 16:53
Witam.
Jestem emerytem. Mam 70 lat.
W grudniu 2007 mój jedyny syn, Aktem Notarialnym Darowizny przepisał swoją grsonierę na mnie.
Zmarł nagle 22 września 2013 roku.
Był kawalerem, nie posiadał dzieci. Nie pozostawił testamentu.
Obecnie “objawiła się jego przyrodnia siostra której nic nie wiedziałem.
Żąda, aby ta garsoniera była wliczona w skład spadku, który jej się w połwie należy po moim synu.
A góry dziękuję za radę
30 stycznia 2016 @ 10:12
Czy w poniżej sytuacji przysługuje prawo zachowku ?
Rodzic (właściciel lokalu) sprzedaje mieszkanie, gdzie zameldowane są dzieci. Dzieci nie mieszkają w danym lokalu, ale też nie posiadają swoich mieszkań. Czy rodzic jest zobowiązany do “spłacenia” dzieci ? Czy taka sytuacja podlega pod prawo zachowku czy dotyczy innego przepisu? Proszę o informację. Dziękuję!
7 lutego 2016 @ 13:18
Witam. Moi dziadkowie przepisali na mnie w akcie darowizny mieszkanie w 1998r dziadek zmarł 2004r a babcia 2014r. Dziadkowie mieli dwoje dzieci moja mamę która żyje i syna który już nie żyje I jego córka żąda wypłaty zachowku. Czy jej się należy czy jest to przedawnienie już? Dziadkowie może widzieli jego córkę z raz bo nie utrzymywała z nimi kontaktów a i co z pieniędzmi które ja zainwestowaLem w to mieszkanie kto mi odda koszty podniesienia stadardow w tym mieszkaniu.
26 lutego 2016 @ 08:58
Witam.Chcialabym sie dowiedziec ,czy mam szanse dochodzic o zachowek po terminie przedawnienia.
2 marca 2016 @ 10:24
W sumie pozew można złożyć. Tyle,że trzeba pozew opłacić. A jak druga strona podniesie zarzut przedawnienia,
to niestety trzeba liczyć się z przegraną.
10 kwietnia 2016 @ 00:21
Witam mam pytanie czy rodzenstwo moze domagac sie odemnie zachowku jesli rodzice a w wiekszosci tato przepisal mi gospodarstwo z ziemia 2005 r. celem pujscia na rente strukturalna a zmarl 2007r. w chwili smierci nie posiadal nic oprucz dozywotnio uzytkowac z mama jedna izbe.
15 kwietnia 2016 @ 08:29
Czy przedawnia się prawo do zachówku jeżeli dziadkowie przepisali dom wnukowi ?? Jeżeli tak to po ilu latach ?
10 maja 2016 @ 12:46
Witam,
sprawa dotyczy mojej Mamusi i jej zmarłego 17 sierpnia 2011 roku Brata.
Brat Mamusi był bezdzietnym kawalerem. Pozostawił sześcioro rodzeństwa (żyjących). Rok przed śmiercią przekazał w formie darowizny gospodarstwo rolne synowi jednej z sióstr (wcześnie owo gospodarstwo przepisali mu nieżyjący już Rodzice). Czy Mamusi przysługuje prawo do zachowku? Czy obowiązuje termin 5 lat składania o zachowek?
Nadmieniam, że sąd wydał postanowienie, że jest Mamusia spadkobiercą w części 1/6 po Bracie- sprawa dotyczy innej działki poza gospodarstwem.
pozdrawiam i czekam z niecierpliwością na odpowiedź.
Ewelina
16 maja 2016 @ 10:45
Witam.Mam pytanie czy jesli ojciec przed smiercia zapisal /notarialnie/wszystko bratu,czy po jego smierci moge starac sie o zachowek,jesli tak to w jakim czasie od jego smierci?Pozdr.Kasia
16 maja 2016 @ 14:19
Prawdopodobnie tak.
(choć ma znaczenie, jaka czynność prawna miała miejsce)
Art. 1007. [Przedawnienie roszczeń z zachowku]
§ 1. Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów
zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu.
§ 2. Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy
zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku.
6 września 2016 @ 23:18
Witam – Moi rodzice zakupili wlasnosciowe mieszkanie . Mama zmarla a ojciec chce zalozyc nowa rodzine- nosi sie z zamiarem sprzedazy tego mieszkania i twierdzi ze nam tzn dzieciom (wspolnym jego i naszej zmarlej mamy-malzenstwo) nie nalezy sie nic poki on zyje a on moze nam splacac zachowek po mamie po 1 zl i nikt mu nic nie zrobi- czy faktycznie tak dziala prawo o zachowku dla dzieci po zmarlej mamie? prosze o odpowiedz za co z gory dziekuje
9 września 2016 @ 11:23
Trudno mi konkretnie odpowiedzieć bez zapoznania się z odpisem księgi wieczystej-
rozumiem, iż mieszkanie było współwłasnością rodziców? W takiej sytuacji udział w nieruchomości wchodzi w skład
spadku po mamie. Czy była już sprawa o stwierdzenie nabycia spadku?
15 października 2016 @ 17:24
Witam. Jeśli otrzymałam darowiznę po ojcu w 2006 roku a tato zmarł 2 miesiące temu (lecz upłunęło już 10 lat czyli sprawa jest przedawniona??) czy moje rodzeństwo może starać sie o zachowek lub jakikolwiek spadek ?
22 listopada 2016 @ 22:13
Witam! A co w przypadku gdy dziadkowie nie żyją od ponad 15 lat zostawili testament którego nie odwołali a dwa lata po nim zrobili akt darowizny
17 lutego 2017 @ 12:50
Juz panią pytalem ale dopytam. Rodzice posiadali nieruchomość we wspólności majątkowej ktorą obdarowali mojego brata z pominięciem mnie jako drugiego z rodzeństwa i bez mojej wiedzy. Z KW wynika, że było to na przelomie XI/XII 2008r. Nastepnie zmarli odpowiednio ojciec 19kwietnia 2011r a matka 12.08.2012. jak sie liczy datę otwarcia spadku dla biegu przedawnienia o zachowek
Pozdrawiam
25 maja 2017 @ 15:48
Witam mam pytanie czy testament otwarty przez notariusza ponad 30 lat temu a spadkobiercą jest wnuczka ,dzieci nie bylo tylko wnuki ,zobowiązuje do zaplacenia zachowku pozostalym wnukom ktore się tym nie interesowaly…
25 maja 2017 @ 15:49
…i co znaczy otwarcie i ogloszenie testamentu posiedzenie odbywa się niejawnie…
12 czerwca 2017 @ 10:36
Witam mam pytanie w 2010 zmarł mój ojczym ( nie posiadał własnych dzieci , ja nie byłam przez niego adoptowana) , była Jego siostra i córka brata ( brat dawno umarł) .ojczym zostawiał testament ,że wszystko zapisuje mojej mamie i wydziedzicza siostrę oraz wszystkich w rodzinie, które oczywiści w sądzie podpisały zgodę na to i wydanie postanowienie i mama załatwiła wszystkie formalności związane z mieszkanie.. teraz po 7 latach odezwała się córka siostry brata i coś mówi o zachowku , czy to oznacza ,że moja mam jest jej lub jej dzieciom coś winna , nie wiem czy napisałam dokładnie o co mi chodzi ale tak ogólnie. bardzo proszę o odpowiedź gdyż moja mama ma 83 lata i strasznie to przeżywa a chciał bym ją uspokoić..
18 listopada 2017 @ 21:18
Witam Pani mecenas . Przeczytałam mnóstwo opini , wyroków i porad o zachowku i doszłam do wniosku że żadne akty prawne są niepotrzebne i nie uznawane przez sądy. Wyrok wydaje sędzia taki jaki mu w tej chwili pasuje. Po co te akty prawne jak sądy ich nie przestrzegają ? Przeglądałam wyroki z Gdańska i czytałam je bardzo dokładnie.
27 listopada 2017 @ 14:03
Każda sprawa jest inna, sąd wydaje zawsze wyrok po przeprowadzeniu postępowania dowodowego. istotne też jest, jakie są stanowiska stron-
sąd np. nie może zasądzić więcej niż kwotę, której domaga się strona.orzeczenia zapadają zawsze w konkretnych sprawach, od wyroku sądu I instancji można tez wnosić apelację.
16 stycznia 2018 @ 22:58
Witam, 18 lat temu w2000 roku moja mama aktem notarialnym darowała mi mieszkanie.Właśnie zmarła w 2018r moje pytanie brzmi,,,
Czy moje rodzeństwo może domagać się praw do zachowku.
12 czerwca 2018 @ 21:19
Witam.
Dziadkowie mający wspólnotę małżeńską w 1984 roku przepisali gospodarstwo na dwóch synów na podstawie umowy o dożywotnią służebność. Dziadek zmarł w 1994. Moj tata zmarł w 2010, bacia w 2018. Jesteśmy ja i mój brat po tacie oraz 3 rodzeństwa, na które nic nie przeposano( tacie też nie).
Czy należy mi się zachowek, a właściwie od jakiej wartości. Czy tej ze stanu z 1984, czy … Jeden z wojków w ekspresowym tempie wysprzedaje ziemię.
Dziękuję
9 lipca 2019 @ 22:25
Mojego męża brat przepisał mieszkanie swojemu synowi bez wiedzy swojej drugiej żony. Dopiero po fakcie jak go syn wyrzucił z mieszkania kiedy przyszedl do niego przyznał się bratowej co, robił. Nadmieniam że szwagier naduzywal alkoholu i w ten sposób namówił ojca żeby przepisał mu mieszkanie bez wiedzy macochy. Upłynęło już sporo czasu. W związku z tym mam pytanie czy bratowa ma prawo do zachowku czy jakiś innych roszczeń. Czy już nastąpiło przedawnienie jakich kolwiek roszczeń po upływie 20 lat.
24 stycznia 2020 @ 22:41
Witam Pania,
Tak bardzo ucieszylam sie . ze moge zaac Pania pytanie. Mieszkm w Kanadzie wiele lat. Mojemu mezowi umarla mama i swoj caly majatek przespisala na jedengo syna, ktory sie nia tylko opiekowal. Moj maz nigdy nie chcial sie kontaktowac ze swoja mama ., pomimo moich uwag. Zrobila testament.ale widocznie nie spelnila wszyskiego co Sad wymagal. Jen z synow dostal wszystko. a potem jego bracia poszli do Sadu po zachowek. Moj maz sie tez tam dolaczyl, ja w miedzyczasie zlozylam papiery rozwodowe, a on pojechal ze swoja kochanka zlatwiac sprawy w sadzie. Po dwch latach dostal ponad sto tys zl zachowku, ktore jego brat przekazal na jego kato. On to ukryl przede mna i synem naszym. On byl wydziedziczony z majatku po mamie. Czy On ktoy mieszka nadal w Kanadzie. powinien sie podzielic tymi pieniedzmi ze mna po wielu latach malzeenstwa,,,,,zaznaczam nasza sprawa rozwodowa jest w toku. a papiery byly zlozone o zachowek przed separacja. Bede Pani bardzo wdzieczna za pomoc. Dziekuje serdecznie z gory. Anna