Język prawniczy bywa niełatwy i obfituje w pojęcia, które nie występują, bądź też występują bardzo rzadko w potocznym języku. Do pojęć, które nie są dla wszystkich zrozumiałe należą określenia takie jak “wstępny” i “zstępny”. Ja staram się pisać moje artykuły możliwie prostym językiem, chociaż nie zawsze jest to łatwe. I niestety typowo prawniczych pojęć często po prostu nie da się uniknąć.
Pojęcie “zstępny” pojawia się w treści przepisu dotyczącego zachowku:
Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).
Tak, masz rację – powoływałam się na ten przepis bardzo wiele razy.
Ale odpowiadając na tytułowe pytanie:
Zstępni to dzieci, wnuki, prawnuki…
Wstępni to rodzice, dziadkowie, pradziadkowie…
Czy wstępni i zstępni mogą dziedziczyć jednocześnie?
Na podstawie testamentu – tak. Nie ma przeszkód, aby wskazać jako spadkobierców kilka osób. Inną kwestią jest to, czy to na pewno dobry pomysł – ale to już decyzja spadkodawcy.
W testamencie można wskazać dowolną osobę lub osoby jako spadkobiercę (spadkobierców).
Ale w sytuacji gdy nie ma testamentu i następuje dziedziczenie na podstawie przepisów ustawowych:
Jeśli spadkodawca zostawił zstępnych – czyli dzieci lub wnuki to rodzice nie będą już dziedziczyć z mocy ustawy.
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Dopiero w sytuacji gdy spadkodawca nie zostawił zstępnych możliwe jest dojście do dziedziczenia przez rodziców:
W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
Jak widzisz, różne mogą być sytuacje. Chcesz świadomie przekazać swój majątek? Już chyba wiesz, co powinieneś rozważyć?
