Rok 2018 już jest, czyli 18 kwestii, o których powinieneś pamiętać

Czy jest gdzieś jakiś bloger, który nie robi podsumowania z początkiem nowego roku? Ok., zapewne tak. Zazwyczaj nie robię tego, co robi „większość”, ale… czasem może to dobry pomysł? Rok 2018 jest już od kilku dni, czas więc na pierwszy wpis.

Miał być właśnie taki wpis – z podsumowaniem i planami. Jednak – ze względu na fakt iż już w lutym blog będzie obchodzić piąte (tak!) piąte urodziny, wpis z podsumowaniem będzie w lutym. (w lutym już chyba nikt nie zamieszcza takich wpisów, tak więc ja to zrobię)

A tymczasem dziś kilkanaście (przypadkiem dokładnie 18) rzeczy, o których naprawdę warto pamiętać.

Wiem, to podstawy, pisałam o tym wiele razy – ale wciąż otrzymuję sporo pytań dotyczących tych kwestii.

To zaczynamy:

1/ Obecnie zasadą jest przyjmowanie spadku z dobrodziejstwem inwentarza (co wiąże się z ograniczeniem odpowiedzialności za długi). Nie zawsze tak było – kiedyś tj. przed październikiem 2015 r. zasadą było przyjmowanie spadku wprost.

2/ Rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Jeśli nie ma testamentu, dziedziczenie następuje zgodnie z zasadami kodeksowymi. W pierwszej kolejności dziedziczy małżonek i dzieci.

3/ Testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy- co oznacza, iż nie ma czegoś takiego jak testament wspólny.

4/ Spadkodawca może w każdej chwili odwołać zarówno cały testament, jak i jego poszczególne postanowienia.

5/ Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych – czyli : małoletni (czyli mający np. 16 czy 17 lat) nie może w ważny sposób sporządzić testamentu.

6/ Cały (cały!) testament piszesz własnoręcznie. Nie – naprawdę nie wystarczy że napiszesz coś na komputerze i podpiszesz po wydrukowaniu. W razie wątpliwości decyduj się na testament w formie aktu notarialnego, nie wiąże się to z dużym kosztem.

7/ Przepisy przewidują obecnie coś takiego jak zapis windykacyjny – czyli najprościej mówiąc możesz przeznaczyć konkretną rzecz dla konkretnej osoby.

Jeśli się na to zdecydujesz, pamiętaj iż testament musi mieć formę aktu notarialnego.

8/ Opłata sądowa od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku to 50 zł (ale jeśli w jednym piśmie chcesz wnosić o stwierdzenie nabycia spadku po dwóch osobach, to płacisz 100 zł)

9/ Właściwość sądu w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku jest ściśle określona w przepisach – nie możesz wysłać tego wniosku do dowolnego sądu – właściwy będzie sąd rejonowy ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.

10/ Pominięcie w testamencie to nie to samo co wydziedziczenie. Jeśli zostałeś w testamencie pominięty, być może uprawniony jesteś aby wystąpić o zachowek.

11/ Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).

12/ To ty wnosząc pozew o zachowek  musisz określić kwotę, której się domagasz – nazywa się to ”wartość przedmiotu sporu”.

13/ Opłata od pozwu o zapłatę (czyli w prawie spadkowym o zachowek) nie jest stała – zależy od wartości przedmiotu sporu – im większej kwoty żądasz od pozwanego, tym wyższa będzie opłata. Dlatego dobrze się zastanów, jakiej kwoty ostatecznie będziesz się domagać przed sądem.

14/ To ty – jako strona postępowania sądowego musisz udowodnić swoje twierdzenia, najlepiej przedstaw dowody na możliwie wczesnym etapie postępowania sądowego.

15/ Roszczenie o zachowek podlega przedawnieniu (termin obecnie wynosi 5 lat, ale troszkę inaczej liczy się on przy dziedziczeniu testamentowym, a inaczej przy ustawowym). Jeśli będziesz zbyt długo zwlekał z wniesieniem pozwu, niestety druga strona może podnosić, iż roszczenie jest przedawnione i z tego właśnie powodu prawdopodobnie przegrasz sprawę.

16/ Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.

17/ I wracając do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku: nie jest tak, iż tylko spadkobiercy mogą złożyć taki wniosek w sądzie, krąg uprawnionych jest szerszy – stanowi o tym art. 1025 k.c.

18/ Nie zawsze występowanie do sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku będzie konieczne, w pewnych sytuacjach wystarczy wizyta w kancelarii notarialnej. Aby jednak notariusz mógł sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, w kancelarii muszą stawić się wszyscy spadkobiercy. Jeśli spadkobiercy są zgodni, możliwe też będzie zawarcie umowy o dział spadku- jeśli w skład spadku wchodzi nieruchomość, umowa musi mieć formę aktu notarialnego.

I jeszcze : podatki. Wspominałam o tym, ale do tematu wrócę: jeśli dziedziczysz po osobie z najbliższej rodziny, pamiętaj o formularzu SDZ2- musisz złożyć go w ustawowym terminie, aby uniknąć konieczności zapłaty podatku. (ustawa przewiduje kilka grup podatkowych – niestety w pewnych sytuacjach – tj. gdy dziedziczysz po dalszym krewnym  czy też po osobie niespokrewnionej podatek trzeba będzie zapłacić)

I po kolejne: pamiętasz wpis o rozporządzeniu spadkowym? jeśli mieszkasz na stałe w innym unijnym kraju niż Polska i chciałbyś np. napisać testament, zapoznaj się z tym rozporządzeniem.

I (teraz już naprawdę) na koniec pytanie: czy uważasz, iż jakiś temat powinien zostać pogłębiony/ omówiony ponownie?A może nie pisałam jeszcze o czymś, o czym warto byłoby napisać? Jeśli tak, to napisz proszę w komentarzach pod tym wpisem.